Forum "Turystycznie" - najciekawsze forum turystyczne w sieci! Już od prawie 14 lat!

Kolej Transsyberyjska

Ciekawe miejsca w Europie.
Awatar użytkownika
Gollum
User
Posty: 1081
Rejestracja: 28 lip 2012, o 09:23
Lokalizacja: Lublin

Kolej Transsyberyjska

Post autor: Gollum » 7 mar 2013, o 22:16

Kolej Transsyberyjska
Kiedyś się nią przejadę. Dlatego dawno temu przetłumaczyłem z rosyjskiego trasę kolei. Zaproponowałem tłumaczenie znajomemu biuru turystycznemu, ale nie skorzystało. To wrzucam na stronę. Informacji nieistotnych w rodzaju gospodarki i nauki nie wyrzucam; raz, że za dużo, dwa, że a nuż
Można przejechać całą trasę, można wykupić wycieczkę z kilkoma przystankami, ale można ją sobie skomponować samemu. Jeśli kogoś nie interesuje np. eklektyczny, pełen wojskowych Perm, a woli ciche rosyjskie wsie, może wysiąść na dowolnej stacji, powłóczyć się po okolicy, a następnego dnia wsiąść do kolejnego pociągu do Władywostoku. Bo są pociągi kursujące raz na tydzień, są takie co drugi dzień, ale i są jeżdżące codziennie.
Oprócz informacji dla turystów, podajemy także dla biznesu. Rosja to wszak wręcz idealny (choć bardzo trudny) partner gospodarczy. Na współpracy z Rosją majątków dorobili się nie tylko książkowy Stanisław Wokulski i realny Aleksander Gudzowaty. Firmy, które weszły na rosyjski rynek twierdzą, że tam w ciągu jednego roku osiągają zyski takie, jak u siebie w ciągu dziesięciu lat.
Podajemy także informacje dla studentów nt. instytucji naukowych. Rosyjska nauka od lat słynie w świecie. Wielu wybitnych polskich naukowców zaczynało kariery jako studenci uczelni radzieckich.
Trasa Kolei Transsyberyjskiej liczy 9243 kilometry. Z tego na europejską część Rosji przypada zaledwie jedna piąta. O wielkości tego kraju może świadczyć fakt, że połowa trasy przypada bynajmniej nie za Uralem, ale w Niznieudińsku, mieście niedaleko Bajkału.
A że to cholerstwo długie, długości takiej niegrubej książki, to muszę podzielić na trzy posty, bo nawet w dwa nie upchnę. Część pierwsza to początek, Moskwa i okolice, aż do strefy klasycznej tajgi, czyli okolic Kostromy. Druga część od obwodu kostromskiego do Krasnojarska, a dalej reszta, czyli ponad połowa trasy.

Moskwa
Początek Kolei Transsyberyskiej.
Stolica Federacji Rosyjskiej
10,4 mln (aglomeracja 12,3 mln) mieszkańców
Powierzchnia 1081 km kw.
10 okręgów (w tym enklawa Zielonograd) i 123 rejony miejskie
Najważniejsze moskiewskie dworce: Jarosławski, Kazański, Pawelecki, Leningradzki, Białoruski, Kurski, Ryski, Kijowski, Sawiołowski.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżające w 11 kierunkach: Jarosławl, Władimir, Luberce, Ożerelie, Tułę, Kaługę, Smoleńsk, Rżew, Twer, Kalazin, Usowo.
W Moskwie od 1935 roku działa metro, obecnie 11 linii.
Miasto posiada liczne lotniska, z których największe to: Szeremietiewo, Domodiedowo, Wnukowo, Bykowo i Ostafiewo.
Gospodarka. Przemysł lotniczy, kosmiczny, samochodowy, obrabiarkowy, elektrotechniczny, narzędziowy, chemiczny, metalurgiczny, petrochemiczny, budowlany, lekki, obuwniczy, spożywczy.
Największy w Rosji i jeden z największych w świecie ośrodków politycznych, naukowych, kulturalnych, gospodarczych. Centrum finansowe Rosji.
Nauka. Uniwersytet Łomonosowa, Państwowy Instytut Stosunków Międzynarodowych, prezydium Rosyjskiej Akademii Nauk, liczne uczelnie różnych profilów.
Kultura. Ponad 60 teatrów zawodowych, m. in. Bolszoj, Mały, im. Czechowa, im. Gorkiego, im. Wachtangowa, im. Jermołowej, im. Majakowskiego, im. Mossowieta, Satyry, Na Tagance, Centralny Teatr Armii Rosyjskiej, Centralny Teatr Lalek.
Biblioteki: m. in. Narodowa, Historyczna, Literatury Obcej.
74 duże muzea i galerie, m. in. Galeria Tretiakowska, Orużennaja Pałata (Zbrojownia), Ałmaznyj Fond (skarbiec z ogromnymi zbiorami sztuki jubilerskiej), Muzeum sztuk Plastycznych im. Puszkina, Muzeum Historyczne.
Architektura. Miasto zbudowane na pierścieniowo-promieniowym planie.
Historyczne centrum Moskwy: zespół Kremla, Plac Czerwony i Sobór Wasyla Błogosławionego.
Monastyry: Nowodziewiczy, św. Andronika, Doński, Daniłowski, Nowospasski, Kołomieński.
Zachowane zagrody wiejskie w Kuskowie, Ostankinie, Kuźmikach, Carycynie itp.
W latach dwudziestych i trzydziestych, podczas przebudowy centrum i poszerzania głównych ulic, zniszczono wiele cennych zabytków. Od lat pięćdziesiątych zaczyna się wielka zabudowa Moskwy. Powstają mikrorejony („samowystarczalne” dzielnice ze wszelkimi obiektami użyteczności publicznej). Budowane są wielkie obiekty, m. in. gmach Uniwersytetu Łomonosowa na Worobiowych Gorach, Centralny Stadion na Łużnikach, Pałac Kremlowski, Nowy Arbat, liczne obiekty olimpijskie.
W granicach Moskwy znajduje się m. in. część parku narodowego Wyspa Łosina.
Historia. Miasto założone w 1147 roku przez Jurija Dołgorukiego, księcia rostowsko-suzdalskiego (późniejszego wielkiego księcia kijowskiego). Od XIII wieku była stolicą niewielkiego księstwa, od XIV wieku siedziba Wielkiego Księstwa Moskiewskiego (ale podległego Tatarom). Swoje terytorium znacznie powiększyło dzięki przebiegłości księcia Iwana Kality, który bardzo chętnie pożyczał sąsiadom pieniądze, w zastaw żądając ziemi i bezwzględnie przejmując zastawione tereny za długi. To właśnie wielki książę moskiewski Dymitr uwolnił Ruś od tatarskiej niewoli. A w połowie XVI wieku wielki książę moskiewski Iwan Groźny mianował się carem, a Moskwa stała się siedzibą carów. Na początku XVII wieku przez kilka lat okupowana, podobnie jak inne rosyjskie miasta przez wojska polskie. Kapitulacja otoczonej przez Rosjan polskiej załogi, zwanej dziś w Rosji wypędzeniem Polaków jest wielkim świętem narodowym (7 listopada – dokładnie 305 lat później wybuchła rewolucja bolszewicka) o wyraźnie politycznym zabarwieniu – aby rosyjski lud mógł tego dnia dalej świętować, ale by równocześnie zapomniał o Leninie. Po przeniesieniu stolicy do Petersburga (1712) zachowała pozycję drugiego centrum kraju. Spalona przez uciekających Rosjan w dostała się na krótko w ręce Francuzów. Rosjanie kampanię moskiewską nazywają Wojną Ojczyźnianą 1812 roku). Od 12 marca 1918 roku stolica Rosji Radzieckiej, a od 1922 roku - ZSRR. Po rozpadzie państwa w 1991 roku została stolicą Federacji Rosyjskiej.

Mytiszczi
Miasto nad rzeką Jauzą, przylega do granicy administracyjnej Moskwy (należy do jej aglomeracji), stolica rejonu mytiszczeńskiego w obwodzie moskiewskim.
161,5 tys. mieszkańców.
18 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy: pociągi jadą w kierunku Moskwy, Jarosławla (Archangielska i Władywostoku) i Szczołkowa.
Gospodarka. Produkcja wagonów metra (także warszawskiego), wywrotek, znaków drogowych, kabli, artykułów elektrotechnicznych, przemysł budowlany, narzędziowy, włókienniczy.
W Mytiszczach znajdują się filie moskiewskich instytutów budowlanego i spółdzielni spożywczych.
Atrakcje: Cerkwie Błagowieszczeńska (1677 r.), Władimirska (1713 r.). Stare zagrody wiejskie we wsiach Klaźmińskoje, Pirogowskoje, Uczinskoje, Piestowskoje, Ikszinskoje.
Żostowo – wieś w rejonie, znana w świecie z dekoracyjnego malarstwa m. in. na tacach i sztućcach. Mieszkańcy specjalizują się w tym od połowy XIX wieku. Dziś żostowskie tace są jednym z symboli rosyjskiej sztuki ludowej. Głównym motywem są kolorowe kwiaty malowane na czarnym (zawsze!) tle tac czy drewnianych łyżek.
Fedoskino – wieś w rejonie, znana w świecie z malarstwa miniaturowych obrazów, głównie na szkatułkach z prasowanego papieru. Sztuka ta jest znana od XVIII wieku, kiedy to Piotr Korobow otworzył w 1795 roku pierwszy warsztat w Daniłkowie (obok Fedoskina). Sposoby ich wykonywania nie zmieniły się od połowy XIX wieku. Motywami malarskimi są zwykle ważne postaci, wydarzenia, zabytki i rosyjska przyroda.
Historia. Założone w 1460 r. jako Jauzskie Mytiszcze, mała warownia na starym trakcie handlowym, w której pobierano myto (stąd nazwa miejscowości). W końcu XVIII wieku z bogatych w wodę miejscowych źródeł poprowadzono wodociąg do Moskwy. Mieszkańcy zajmowali się produkcją frędzli, cegieł i furmaństwem. W połowie XIX wieku pojawiły się w mieście zakłady tekstylne. W latach sześćdziesiątych XIX wieku miejscowość stała się węzłem kolejowym. W 1925 roku Mytiszczi otrzymały prawa miejskie.

Puszkino
Siedziba rejonu puszkińskiego w moskiewskim obwodzie, na południowo-wschodnich stokach Grzędy Smoleńsko-Moskiewskiej, nad rzeką Urą w miejscu, gdzie wpada do niej dopływ Sieriebrianka.
73 tys. mieszkańców.
30 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Zakłady mechaniczne, elektryczne, chemiczne, włókiennicze i meblarskie.
Atrakcje. Cerkiew Nikolska (1692-94). W pobliżu miasta znane uzdrowisko Tiszkowo.
Historia. Założone w 1499 roku. Od lat czterdziestych XIX wieku w mieście zaczynają powstawać przędzalnie wełny i bawełny. Od drugiej połowy XIX Puszkino stało się popularną miejscowością letniskową i takową jest do dziś. W 1925 roku Puszkino otrzymało prawa miejskie. W mieście mieścił się ośrodek szkoleniowy KGB.

Sofrino
Osiedle miejskiego typu w rejonie puszkińskim
11 tys. mieszkańców
45 kilometr Kolei Transsyberyjskiej
Węzeł kolejowy, w kierunkach do Moskwy, Jarosławla (Archangielska, Władywostoku) i Krasnoarmiejska.
Gospodarka. Fabryka przedmiotów kultu religijnego dla Cerkwi Prawosławnej, produkcja materiałów budowlanych.
Atrakcje. W pobliżu wieś Muranowo, gdzie mieszkali poeci Jewgienij Baratyński, a potem Fiodor Tiutczew (jeden z najzagorzalszych wrogów Polski).

Radoneż
Wieś w rejonie siergijewsko-posadskim.
55 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Miejscowość letniskowa na miejscu staroruskiego grodu, miejsca urodzenia świętego Siergieja z Radoneża, odnowiciela prawosławnego życia zakonnego, założyciela Monastyru Troickiego w późniejszym Siergijewie Posadzie.

Abramcewo
Wieś w rejonie siergijewsko-posadskim.
57 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Miejscowość letniskowa, posiadłość Sawy Mamontowa, który w 2. poł. XIX w. urządził w swoim dworze potężny ośrodek życia artystycznego. Skupili się wokół niego artyści poszukujący nowego wyrazu w sztuce, m. in. wybitni malarze Ilia Riepin i Michaił Wrubel czy architekci Fiodor Szechtel i Iwan Ropet. Od 1918 w dworze działa muzeum.

Chotkowo
Miasto w rejonie siergijewsko-posadskim nad rzeką Worią, dopływem Klaźmy.
23 tys. mieszkańców.
60 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Produkcja systemów ogrzewania samolotów i statków kosmicznych, izolacji termicznych, wyrobów tekstylnych. Tu powstają słynne abramcewsko-kudrińskie drzeworyty.
Architektura. Zespół Klasztoru Pokrowskiego.
Historia. Miasto założone w 1308 roku jako osiedle przyklasztorne. Od 1939 roku jest tu osiedle robotnicze. Prawa miejskie Chotkowo otrzymało w 1949 roku.

Sergijew Posad
Miasto rejonowe nad rzeką Kanczurą
115 tys. mieszkańców
70 kilometr Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Produkcja traktorów, maszyn, farb, lakierów, artykułów szkolnych, budowlanych, tekstylnych. Dwie fabryki zabawek. Produkcja rzeźby religijnej.
Nauka. Siedziba prawosławnej Akademii Teologicznej (przekształconej w 1814 roku z istniejącego od 1742 r. seminarium duchownego), instytutów zootechnicznego (hodowli ptaków), humanistycznego oraz filii moskiewskiego uniwersytetu i akademii technicznej.
Atrakcje. Zespół Troicko-Siergijewskiej Ławry: ponad 50 obiektów najwyższej klasy światowej. Najcenniejsze obiekty to: sobory Troicki (1422) i Uspienski (1559-85), cerkwie Wwiedzieńska, Piatnicka (obie 1547), Wozniesienska (1766-99), Uspienska (1769), Iliańska (1733). Izby szpitalne, pałac carski, refektarz, cele klasztorne, pokoje metropolity, studnia piatnicka itp. A poza ławrą – hotel przyklasztorny z 1823 roku, stragany z 1902 roku. Zespół umieszczony jest na Światowej Liście dziedzictwa Kultury UNESCO. Miejscowość należy do Złotego Pierścienia, szlaku najcenniejszych zabytków sztuki sakralnej północnej Rosji. W mieście jest bardzo znane Muzeum Zabawek.
Historia. Miasto związane z osobą świętego Siergieja z Radoneża, który na wzgórzu Makowiec założył w. wym. klasztor i dał miastu nazwę. W 1354 roku założył Monastyr Troicki i został jego ihumenem (przeorem). W 1380 roku Siergiej błogosławił wyruszającego na wojnę z Tatarami księcia Dymitra. Wojna zakończyła się zwycięską bitwą na Kulikowym Polu, a książę zasłużył na przydomek Doński. W bitwie walczyli m. in. wysłani przez Siergieja dwaj pochodzący z bojarskich rodów (a więc potrafiący władać bronią) mnisi troiccy, Aleksander Piereswiet i Rodion (Andrzej) Osłabia. Ten pierwszy zginął.
Tu pracowali najsłynniejsi malarze ikon, święty Andriej Rublow i Danił Czorny. Właśnie dla Soboru Troickiego Rublow wykonał (napisał) swoje najwybitniejsze dzieło, „Świętą Trójcę”. Dziś obraz znajduje się w moskiewskiej Galerii Tretiakowskiej. W ciągu następnych stuleci klasztor stał się centrum rosyjskiego życia religijnego i kulturalnego. Pracowali tu pisarze ikon, kopiści ksiąg, snycerze, jubilerzy itp. W monastyrach powstawały latopisy (kroniki).
W XVI wieku sobór został otoczony murami długości 1284 metrów. Od 1608 roku przez 16 miesięcy oblegała go 30-tysięczna armia polska. Bez skutku.
W 1744 roku Sobór Troicko-Siergijewski otrzymał status ławry (klasztor bezpośrednio podległy patriarsze). Katarzyna II w roku 1782 specjalnym ukazem połączyła przyklasztorne osady Kokujewo, Panino, Klementiewo i inne w miasto, któremu nadała nazwę Siergijew Posad. Osady te od wieków słynęły w całej Rosji nie tylko z wyrobu przedmiotów kultu, ale także zabawek. W 1845 roku miasto połączyła z Moskwą droga utwardzona, a w 1862 – kolej. W 1919 roku ławra została zamknięta przez komunistów, a miasto zmieniło nazwę na Sergijew. Nie na długo, bo w 1930 roku stało się Zagorskiem, na cześć pomniejszego rewolucjonisty W. M. Zagorskiego. Po wojnie, w 1946 roku ławra wznowiła działalność, ale na ograniczonym obszarze. A w 1992 roku powróciła nazwa Siergijew Posad.

Strunino
Miasto nad rzeką Priczkurą, siedziba rejonu w obwodzie władymirskim.
16 tys. mieszkańców.
103 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Kombinat włókienniczy przetwarzający bawełnę.
Miasto jest przemysłowym satelitą sąsiedniego Aleksandrowa. Powstało w 1938 roku jako osiedle mieszkaniowe robotników w. wym. kombinatu.

Aleksandrow
Miasto na północno-wschodnim krańcu Grzędy Smoleńsko-Moskiewskiej, nad rzeką Sieraja, siedziba rejonu w obwodzie władimirskim.
64 tys. mieszkańców.
112 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy: w kierunku na Moskwę, Jarosławl (Archangielsk, Władywostok), Oriechowo-Zujewo).
Gospodarka. Produkcja telewizorów „Rekord”, likierów, wódek, wyrobów mleczarskich i skórzanych.
Atrakcje. Monumentalny Sobór Troicki z 1513 roku, z dwoma unikalnymi brązowymi drzwiami, zabranymi przez Iwana Groźnego z Nowogrodu i Tweru. Zespół żeńskiego Swiato-Uspieńskiego Monastyru. Założony w 1654 roku, zachowane cele i mury z basztami.
Muzea: Sztuki, Mariny I. Cwietajewej, pisarza Siergieja J. Ełpłatiewskiego, w pobliskiej wsi Lizunowo muzeum pisarza Aleksieja I. Musatowa.
Historia. Powstał najpóźniej w XIV wieku – po raz pierwszy jest wymieniany w gramocie Iwana Kality (wielki książę moskiewski w latach 1325-1341) jako Osada Aleksandrowska. W 1513 roku powstał pałac wielkiego księcia Wasyla III i poświęcona została cerkiew Pokrowa Piereswiatoj Bogarodicy (dzisiejszy Sobót Troicki). W latach 1564-1581 w Aleksandrowie mieściła się rezydencja cara Iwana Groźnego. Tu w 1578 roku powstała pierwsza rosyjska drukarnia. Prawa miejskie Aleksandrow uzyskał w 1778 roku. W XIX wieku mieściły się tu największe w Rosji zakłady tkackie, Troicko-Aleksandrowska Manufaktura i Sokołowska Manufaktura.

Rostow
Miasto nad jeziorem Nero, siedziba władz rejonu w obwodzie jarosławskim.
35 tys. mieszkańców
224 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Kolej zelektryfikowana dopiero w 1957 roku, gdy poprzednia stacja, Aleksandrow, już w 1937 r.
Gospodarka. „Rostowskaja Finift” – znana fabryka finifti, miniaturowych obrazków malowanych emalią na różnych materiałach. Rostowskie obrazki są dziś popularne w całym świecie. Ta znana w świecie fabryka powstała na początku XX wieku jako wytwórnia wyposażenia cerkwi. Poza tym zakłady lniarskie, produkcja kawy z cykorii, melasy.
Atrakcje. Rostów jest wielkim centrum turystycznym, należącym do Złotego Pierścienia.
Muzea regionalne i sztuki.
Kreml Rostowski z murami i basztami 1670-83. Wewnątrz nadbramna cerkiew Woskriesienia Christosa 1670, cerkwie Joana Bogosłowa 1683, Spasa na Sieniach, 1675, Odigitrii 1692-93, dwupiętrowa Czerwona Izba 1670, Biała Izba 1675, Pałac Ksiażęcy, trzykondygnacyjny Korpus Samojłowa, Ierarchski Korpus, oba z XVII wieku.
Wzdłuż murów liczne przybudówki gospodarcze i administracyjne.
Plac soborowy: Sobór Uspienski 1589 z freskami z lat 1659 i 1669-71, wykonanymi przez mistrzów jarosławsko-kostromskich Sebastiana, Wasilija i Konstantina Afanasjewów oraz Iwana i Fiedora Karpowów. W soborze jest rzeźbiony, ikonostas, groby rostowskich książąt i metropolitów, czterowieżowa (czterogłowa według Rosjan) dzwonnica 1682-87. Rostów jest znany ze wspaniałego dźwięku dzwonów. Największy, Sysoj, odlany w 1687 roku przez mistrza Fiodora Terentiewa, waży 32,76 tony (2000 pudów). To niedużo jak na rosyjskie warunki, kilka dzwonów o nazwie Car-Kołokoł ważyło wszak ponad sto ton! Pozostałe rostowskie dzwony też mają swoje nazwy.
Zabytki w mieście: cerkwie Grigorija Bogosłowa 1670-80), Spasa na targu z XVII wieku, Wozniesienia (1566 r.), Tołgskoj Bogomatieri 1761, Kosmy i Damiana 1778, Nikoły na Wspole 1813, zespoły monastyrów: Rożdiestwieńskiego (XVII-XIX wiek) Awraamiewski (XVI-XIX wiek – najstarszy klasztor w północno-wschodniej Rusi), Jakowlewski (XVII-XIX w.). W mieście jest zabudowa na promieniowo-okrężnym planie ulic. Drewniane, jednopiętrowe domy z XIX wieku z frontonami i balkonami w stylu rosyjskiego klasycyzmu. Pałace Mytny i Gościnny z lat trzydziestych XIX w.
W 1883 roku w Białej Izbie otwarto muzeum zabytków cerkiewnych, dziś zwane Rostowsko-Jarosławskim Historyczno-Architektoniczno-Artystyczne Muzeum.
Historia. Jedno z najstarszych miast Rosji (i Rusi), pierwsza wzmianka z 862 roku z Powieści Lat Minionych. W X wieku jedno z centrów Księstwa Rostowsko-Suzdalskiego. W 988 roku w Rostowie władał Jarosław Mądry. Od XI do XIII wieku w Księstwie Suzdalsko-Włodzimierskim. Za księcia Konstantyna Wsiewołodowicza 1186-1219 nastąpił największy rozkwit Rostowa. Od 1207 roku jest siedzibą Księstwa Rostowskiego. W 1237 roku zajęty przez Tatarów. Jeden z ważniejszych ośrodków latopiśmiennictwa. W 1474 roku włączony do Księstwa Moskiewskiego. Iwan Groźny włączył Rostów do opryczniny. W 1602 roku miasto poddało się Polakom.
Od XII do XVII wieku miasto nazywało się Rostów Wielki.
Od XV wieku Rostów jest jednym z centów religijnych Rosji. 1589-1778 siedziba arcybiskupów rostowskich. W końcu XVII wieku dla metropolity Ijona Sysojewicza wzniesiono rezydencję, Kreml Rostowski. W 1777 roku Rostow uzyskał prawa miejskie. Od 1796 roku jest siedzibą powiatu (potem rejonu) jarosławskiej guberni (potem obwodu). Od XVIII wieku wielkie centrum handlowe – w 1 połowie XIX wieku rostowskie jarmarki były trzecie co do wielkości po niżniegorodskich i irbitskich (za Uralem).
Od 2 połowy XVIII wieku do dziś kwitnie finifti, miniaturowe malarstwo emaliowe. Od 1970 roku centrum miasta jest rezerwatem urbanistycznym.
Rostów to centrum północnorosyjskiego warzywnictwa.

Jarosławl
Miasto nad Wołgą na północny wschód od Moskwy, siedziba władz obwodowych
603 tys. mieszkańców
Miasto podzielone na 6 gmin miejskich
średnie temperatury: styczeń –11, kwiecień 3, lipiec 17, październik 3
282 kilometr Kolei Transsyberyjskiej
Stacje pasażerskie: Jarosławl-Główny, Polanki, Przywołże, Filino, Kotorosl, Dunajka, Mołot.
Węzeł kolejowy; pociągi jadą w kierunkach na: Moskwę, Rybińsk (Sankt Petersburg), Daniłow (Archangielsk), Kostromę (Władywostok)
W mieście kursują autobusy, trolejbusy, tramwaje. Na Wołdze jest port śródlądowy.
Gospodarka. Elektromaszynowy: silniki Diesla, szyny kolejowe, obrabiarki do drewna, lodówki. Chemiczny: farb, lakierów, żywic syntetycznych, kauczuku syntetycznego, rafineria ropy, technologia polimerów. Budowlany, spożywczy.
Nauka. Uniwersytet, akademie medyczna, pedagogiczna, rolnicza, politechnika, wyższa szkoła teatralna, filie zaoczne instytutów ekonomicznego i inżynierii kolejowej.
Atrakcje. Zabytkowe centrum Jarosławla jest wpisane na listę Światowego dziedzictwa UNESCO. Typowy dla w Rosji promieniowo-okrężny system ulic. W Jarosławlu układ ten pochodzi z XVII wieku. Cerkwie z ciekawymi freskami: Nikoły Nadieina 1620-21, Rożdiestwa Christowa 1644, Ilii Proroka 1647-1650 (szczególnie cenna według Rosjan), Bogojawleńska 1644, Nikoły Mokrego 1665-72, Fiedorowska 1687, Paraskewy Piatnicy na Tugowej Górze 1692, Joana Zwiastuna w Tołczkowie 1681-87 (polecana przez specjalistów UNESCO jako szczególnie godna zwiedzenia), zespół Korowińskiej Osady XVII-XVIII w., monastyr Tołgskiej Matki Bożej (XVI-XVII w). Zabytki „cywilne”: klasycystyczny ratusz 1786-87, sierocińca 1787, stragany 1780-90, Dom Gościnny 1814-16, Jeparchialnej Szkoły, budynek konsystorza 1815, pałacyk Wachramiejewów (koniec XVIII w.). Liczne pomniki, m. in. poetów Nikołaja A. Niekrasowa, Leonida N. Trefolewa, aktora Fieodora G. Wołkowa, marszałka Fiodora I. Tołbuchina. W Karabisze 15 km od miasta znajduje się zagroda Niekrasowa z końca XIX wieku. W Jarosławlu odnaleziono rękopis „Słowa o wyprawie Igora”. W 1795 roku graf A. I. Musin-Puszkin kupił rękopis od byłego archimandryty Ioiła Bykowskiego.
Muzea: historyczno-architektoniczny rezerwat miejski, muzeum sztuki, dom-muzeum białoruskiego poety Maksima Bahdanowicza (Bogdanowicza), który mieszkał w Jarosławlu.
Teatry: dramatyczny, młodego widza, lalek.
Historia. Miasto założone ok. 1010 roku przez księcia Jarosława Mądrego jako twierdza w miejscu, gdzie Kotoroś wpada do Wołgi. Zadaniem twierdzy była ochrona przeprawy przez Wołgę. Pierwsza wzmianka z 1071 roku. W wiekach XI i XII pograniczne miasto Księstwa Rostowsko-Suzdalskiego. Od 1218 r. stolica Księstwa Jarosławskiego. Od 1463 r. w składzie Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. Podczas interwencji polskiej w Jarosławlu kwaterowało pospolite ruszenie pod dowództwem Kuźmy Minina i Dymitra Pożarskiego. W XVII wieku Jarosławl był już dużym miastem targowym, gdzie handlowano chlebem, lnem i rybami. Był też ważnym ośrodkiem rzemieślniczym, znanym z przetwórstwa skór i lnu. Przez Jarosławl poprowadzono drogę do Archangielska. Po pożarze z 1658 roku, gdy spłonęło całe zbudowane z drewna miasto, rozwinęło się budowanie z kamienia. W drugiej połowie XVII wieku samoistnie powstają szkoły kamiennego budownictwa i naściennych napisów. W 1722 roku ukazem Piotra I utworzono w Jarosławlu pierwszą wielką manufakturę. To był początek uprzemysłowienia miasta. Jarosławl należał do guberni petersburskiej, potem moskiewskiej, by w 1777 roku stać się centrum najpierw obwodu, potem guberni, a za czasów radzieckich znów obwodu jarosławskiego. W 1750 roku w Jarosławlu aktor Fieodor G. Wołkow założył pierwszy w Rosji profesjonalny teatr. W latach 1870-98 przez Jarosławl przeciągnięto linie kolejowe do Moskwy, Wołogdy, Kostromy i Petersburga.

Daniłow
Miasto rejonowe w obwodzie jarosławskim, pomiędzy zbiornikami Rybińskim a Kostromskim nad rzeką Pelendą.
18 tys. mieszkańców.
356 kilometr Kolei Transsyberyjskiej
Węzeł kolejowy, pociągi jadą w kierunku na Jarosławl (Moskwę), Buj (Władywostok) i Wołogdę (Archangielsk)
Styk linii zasilanej prądem stałym i zmiennym. Zamiana lokomotyw i brygad obsługi pociągów pasażerskich. Wbrew pozorom to bardzo ważna operacja dla pasażerów. Owe brygady to w wagonach osoby pierwsze po Bogu, mające absolutną władzę. A że spora ich część wciąż tkwi w czasach radzieckich, gdzie uśmiech i życzliwość wobec pasażerów jest cechą bliżej nieznaną. Natomiast burkliwe odzywki i totalne nicnierobienie są na porządku dziennym. Znając stację, na której następuje zmiana, możemy mieć nadzieję, że kolejna zmiana będzie przyjemniejsza.
Gospodarka. Produkcja obrabiarek do drewna, zakład mleczarski, piekarnie, ferma drobiu, szwalnia. Miasto otacza rejon z dobrze rozwiniętym rolnictwem. W rejonie daniłowskim są wody mineralne.
Atrakcje. Sobór Matki Bożej Kazańskiej.
Historia. Założone w połowie XIII wieku jako wieś Daniłowskoje przez Daniela (Daniłę), młodszego syna Aleksandra Newskiego. Pierwsze wzmianki w końcu XVI wieku jako Daniłowska Słoboda. Prawa miejskie od 1777 r.

Lubim
Miasto rejonowe w obw. jarosławskim nad rz. Obnorą, dopływem Kostromy
6 tys. mieszkańców
393 kilometr Kolei Transsyberyjskiej
Tu pociągi są zasilane prądem zmiennym
Gospodarka. Tartaki, zakłady mięsne
Historia. Założony w 1546 roku, prawa miejskie od 1777 r.

Awatar użytkownika
Gollum
User
Posty: 1081
Rejestracja: 28 lip 2012, o 09:23
Lokalizacja: Lublin

Re: Kolej Transsyberyjska

Post autor: Gollum » 7 mar 2013, o 22:19

Buj
Miasto rejonowe w obwodzie kostromskim w miejscu, gdzie do Kostromy wpada rzeka Wieksa
26 tys.
średnie temperatury: styczeń –12, kwiecień 3, lipiec 17, październik 3
449 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy; w kierunku na Daniłow (Moskwę), Kirow (Władywostok), Wołogdę (Archangielsk).
Gospodarka. Produkcja półprzewodników, zakład chemiczny, tartak, znana fabryka mebli rzeźbionych.
Atrakcje. Muzeum Regionalne, park Bieriozka, będący de facto lasem brzozowym.
Historia. Założone w 1536 roku przez Helenę Glińską, matkę Iwana Groźnego jako mała twierdza. W 1587 roku do Buja zesłano książąt Wasilija i Aleksandra Szujskich. Prawa miejskie w 1777 roku.

Galicz
Rejonowe miasto w obwodzie kostromskim, nad jeziorem Galickim
18,5 tys. mieszkańców
500 kilometr Kolei Transsyberyjskiej
Węzeł kolejowy, na Buj (Moskwa, Archangielsk), Kostromę i Kirow (Władywostok)
Gospodarka. Produkcja dźwigów samochodowych, zakłady skórzany, lniarski, meblarski, obuwniczy, mięsny, mleczarski. W rejonie sporo tartaków. Rejon jest bogaty w złoża iłów (sapropel) bogatych w siarczek żelaza, używanych do produkcji węgli sapropelowych.
Atrakcje.
Paisiew Monastyr założony w XIV w. na południowych przedmieściach, Spaso-Preobrażeński Sobór 1815, cerkwie Preobrażeńska 1774 i Wwiedieńska, pozostałości straganów. Muzeum regionalne.
Historia. Pierwsza wzmianka w 1238 roku jako Galicz Merski. Gród miał potężne, ziemne umocnienia. W XIII wieku był stolicą Księstwa Galickiego. W 1427 roku obronił się przed atakiem Tatarów kazańskich, którzy nie mogli sforsować umocnień. Od XVI wieku handlowe centrum Ziemi Kostromskiej.

Antonowo
Osiedle miejskiego typu na wschód od Galicza, siedziba rejonu w obw. kostromskim.
Osiedle miejskiego typu to popularna w ZSRR i Rosji jednostka osadnicza, nie będąca typowym miastem, ale nie będąca też wsią. Tym mianem określa się osiedla przyfabryczne (także przy stacjach kolejowych), niewielkie kurorty oraz skupienia podmiejskich daczy. Antonowo jest osiedlem przystacyjnym.
546 kilometr Kolei Transsyberyjskiej
Mieszkańcy zajmują się rolnictwem

Neja
Miasto nad rz. Neją, siedziba rejonu w obwodzie kostromskim.
11 tys. mieszkańców
598 km Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Duże firmy leśno-drzewne, przemysł spożywczy.
Muzeum regionalne
Nie wiadomo, kiedy miasto powstało. Wiadomo, że wyrosło z przystacyjnego przysiółka. Prawa miejskie otrzymało w 1958 roku.

Manturowo
Miasto nad rzeką Unżą, stolica rejonu w obw. kostromskim.
19 tys. mieszkańców.
651 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Przetwórstwo drewna, m. in. duża fabryka oklein, produkcja preparatów farmaceutycznych, przetwórstwo lnu, zakłady spożywcze. W okolicy złoża łupków bitumicznych.
Pierwsze wzmianki w 1617 r. Prawa miejskie przyznane w 1958 roku.

Szaria
Miasto nad rzeką Wietługa, stolica rejonu w obwodzie kostromskim.
25 tys. mieszkańców.
699 kilometr Kolei Transsyberyjskiej.
Zmiana lokomotyw i obsługi pociągów.
Gospodarka. Jeden z ważniejszych ośrodków przemysłu drzewnego w europejskiej północnej części Rosji. Produkcja mebli, żelazobetonu, eksperymentalnych konstrukcji maszyn, mleczarnia, zakład tekstylny. W rejonie złoża glin keramzytowych.
Atrakcje. We wsi Rożdiestwienskoje pozostałości dworu Łagunina (ocalał park i staw). We wsi Iwanowskoje jest pomnik św. Warnawy. W rejonie rezerwaty Somonichiński i Michajłowski, chroniące północnorosyjską tajgę. Muzeum regionalne.
Historia. Prawa miejskie otrzymała w 1938 roku, o dacie powstania ani historii prawie nic nie wiadomo.

Ponazyriewo
Osiedle typu miejskiego nad rzeczką Neja (w obwodzie kostromskim są dwie rzeki o tej nazwie), siedziba rejonu na wschodzie obwodu kostromskiego
746 kilometr Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Obróbka drewna, rolnictwo.
Atrakcje. W pobliżu rozciąga się północnorosyjska tajga ze świerkowymi i brzozowymi lasami. Przy odrobinie szczęścia można spotkać może nie łosia czy niedźwiedzia (bo dawno zostały skłusowane), ale nie spotykane u nas latające wiewiórki polatuchy czy rosomaki, przypominające małego niedźwiedzia niezwykle silne i nieustępliwe drapieżniki (kuzyni m. in. domowych fretek).
Status osiedla miejskiego typu od 1957 roku.

Leninskoje
Osiedle miejskiego typu na zachodzie obwodu kirowskiego, siedziba władz rejonu szabalińskiego
794 kilometr Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Rolnictwo, przemysł spożywczy.
Atrakcje. W okolicy rosyjska tajga.
Historia. Status miasteczka otrzymało w 1945 roku. Poprzednia nazwa miejscowości – Szabalino. Jeden z niewielu przypadków, gdy w czasach komunistycznych nazwa miejscowości się zmieniła, a nazwa rejonu pozostała.

Swiecza
Miasteczko (osiedle miejskiego typu) w obwodzie kirowskim, stolica swieczyńskiego rejonu.
817 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka: obróbka drewna, rolnictwo.
Atrakcje. Tajga w okolicy. W lesie, oprócz obserwacji zwierząt, można nazbierać m. in. malin moroszek, pomarańczowych, słodko-kwaśnych, o ananasowym posmaku owoców, u nas nie spotykanych (z wyjątkiem kilku rezerwatów). Ale jeśli się pojedzie wtedy, gdy dojrzewają, czyli w drugiej połowie sierpnia i później, bo – podobnie jak żurawiny, dzięki zawartości kwasu benzoesowego, długo utrzymują świeżość. Przetwory z moroszek są przysmakiem w Skandynawii i Rosji.

Kotielnicz
Miasto rejonowe na wysokim brzegu Wiatki w pobliżu ujścia rz. Mołoma, w obwodzie kirowskim.
31,5 tys. mieszkańców.
869 km Kolei Transsyberyjskiej
Średnie temperatury: styczeń – 14, kwiecień 2, lipiec 18, październik 2.
Węzeł kolejowy, na: Buj (Moskwa), Kirow (Władywostok), Niżny Nowogród.
Mały port na Wiatce
Gospodarka. Największa w obwodzie kirowskim mleczarnia, zakład cukierniczy, piekarnia, drzewny, meblarski, zakład impregnacji słupów i masztów, binduga do spławu drewna, zakład mechaniki precyzyjnej, zakłady remontowe, dziewiarskie.
W rejonie uprawia się żyto, jęczmień, owies, len i kartofle, hodowla owiec, bydła i świń. W rejonie pokłady torfu, glin, wapienia i żwiru.
Atrakcje. Sobór Troicki (1713 r.), Cerkiew Nikolska (1903 r.), były zajazd. W górę Mołomy, we wsi Juriewo jest Cerkiew Ilińska (1767 r.) z dzwonnicą i XIX-wiecznym refektarzem. Muzeum regionalne
Rezerwat Nugurszski – zagajnik dębowy na prawym brzegu Wiatki, pomiędzy wsiami Mucha i Wiszkil, z jednym z największych w świecie stanowisk parejazaurów, gadów z permu. W okolicy tajga z opisanymi wyżej atrakcjami.
Historia. Pierwsza wzmianka w latopisie z 1143 roku o założeniu miasta Kokszarow. W 1181 roku przemianowany na Kotielnicz. Należał do Republiki Nowogrodzkiej, a w 1489 roku razem z innymi wiackimi miastami został włączony do Księstwa Moskiewskiego. Prawa miejskie w 1780 roku. Rozwijał się jako miasto handlowe na ważnym trakcie. W końcu XIX, w związku z rozwojem żeglugi parowej na Wiatce, rola Kotielnicza mocno spadła. W latach międzywojennych rozwinął się przemysł lniarski i powstała baza remontowa statków rzecznych.

Oriczi
Osiedle typu miejskiego, stolica okręgu oriczewskiego
915 km Kolei Transsyberyjskiej
Rolnictwo, w okolicy tajga.

Kirow
Maisto nad środkową Wiatką, w środku Obwodu Kirowskiego (jego stolica).
466 tys. mieszkańców
Średnie temperatury: styczeń –14, kwiecień 2, lipiec 18, październik 1
956 km Kolei Transsyberyjskiej
Zmiana lokomotyw i obsługi
4 gminy miejskie plus dzielnica Liangasowo
Stacje w obrębie miasta: Kirow Pasażerski, Kirow Kotłaszskij, Dołguszino, Pozdino.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Kotielnicz-Moskwę, Perm-Władywostok, Kotłas-Workuta/Archangielsk.
W mieście komunikacja trolejbusowa i autobusowa. Tory tramwajowe zostały rozebrane. W pobliżu lotnisko. Na Wiatce port rzeczny.
Gospodarka. Produkcja obrabiarek, maszyn rolniczych i budowlanych, przyborów różnych, sprzętu AGD (słynne lodówki „Wiatka”), opon, materiałów budowlanych, butów, kożuchów, mebli, zapałek, instrumentów muzycznych, przetwórstwo drewna, skór, przemysł mięsny i biochemiczny. Błyskawiczny rozwój przemysłu nastąpił od chwili przeniesienia tu zakładów zbrojeniowych z zachodniej części ZSRR po napaści niemieckiej.
Nauka. Instytuty: pedagogiczny, rolniczy, politechniczny, finansowo-ekonomiczny (filia), filia Permskiej Akademii Medycznej.
Atrakcje. W Dymkowie, wsi w granicach miasta, produkcja tradycyjnych modeli „Dymkowskich figurek”, dam w krynolinach, huzarów, gwizdki w kształcie zwierząt i jeźdźców. Sobór Uspieński przy Monastyrze Trifonowskim (1689 r.), Cerkiew Troicka, sztuczne ruiny w parku miejskim, klasycystyczne budynki mieszkalne z przełomu 18 i 19 w. W Kirowie stoi pomnik marszałka Iwana Koniewa przeniesiony tu z Krakowa. Gdy w Krakowie chciano go zburzyć, rada miejska Kirowa poprosiła o przekazanie monumentu.
Teatry: dramatyczny, młodego widza, lalkowy. Muzea: regionalne, sztuki im. Wasniecowów, muzea M. E. Sałtykowa-Szczedrina, A.S. Grina (tu się uczył), lotnictwa i kosmonautyki im. Ciołkowskiego, muzeum wiackiego rzemiosła artystycznego.
Historia. Pierwsze wzmianki w latopisach z 1374 roku jako Chłynów, należący do Republiki Nowogrodzkiej. W końcu 14 wieku w Księstwie Suzdalsko-Niżnienowogrodzkim, od pocz. XV wieku włączona do Księstwa Halickiego. Od 1489 roku w Wielkim Księstwie Moskiewskim. Od 1708 roku w Guberni Symbirskiej, potem kazańskiej. W 1780 roku zostało ustanowione Wiackie Namiestnictwo, potem przekształcone w gubernię, a w 1781 roku Chłynów przemianowano na Wiatkę.
Odtąd zaczyna się szybki rozwój miasta. W 1934 roku Wiatkę przemianowano na Kirow, ku czci zamordowanego z rozkazu Stalina (formalnie przez wrogów rewolucji) popularnego działacza komunistycznego Siergieja Kirowa. W 1989 roku do miasta włączono miasto Nowowiatsk. W 1993 roku mieszkańcy zdecydowali w referendum, że nie chcą powrotu miasta do nazwy Wiatka, wolą mieszkać w Krowie.

Zujewka
Osada miejskiego typu na Przedgórzu Uralskim, stolica rejonu zujewskiego w obwodzie kirowskim.
15 tys. mieszkańców
1060 km Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Produkcja i remont wagonów kolejowych, produkcja gadżetów i rekwizytów teatralnych. Mleczarnia, piekarnia, ferma drobiu. W okolicy rolnictwo.
Atrakcje. W leżącej w rejonie zujewskim wsi Riabowo mieści się muzeum-pomnik Wiktora i Apolinarija Wasniecowów, słynnych rosyjskich malarzy, którzy się tu urodzili.
Historia. Zujewka powstała jako osiedle przystacyjne dla budowniczych kolei Perm-Kotłas. Doskonale zachowana parowozownia, niemal nietknięta od chwili wybudowania, doskonale widoczna z pociągu.

Falenki
Osiedle miejskiego typu, stolica rejonu faleńskiego w obw. kirowskim.
1-92 km Kolei Transsyberyjskiej
Rolnictwo, obróbka drewna.

Jar
Osiedle miejskiego typu nad Czepcą (lewy dopływ Wiatki) w Udmurcji.
Czas + 1 godzina do moskiewskiego
1126 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy; Kirow-Moskwa, Perm-Władywostok, Liesnoj.
Obróbka drewna i lnu.

Głazow
Miasto nad Czepcą, stolica rejonu głazowskiego w Udmurcji.
106 tys. mieszkańców
1163 km Kolei Transsyberyjskiej, stacja Głazowskaja
Gospodarka. Przemysł maszynowy, produkcja maszyn dla przemysłu chemicznego, materiałów budowlanych, remont maszyn, obróbka drewna, meblarstwo, zakłady dziewiarskie, tekstylne, przemysł spożywczy.
W rejonie rolnictwo i hodowla bydła (mięsnego i mlecznego) oraz świń.
Nauka. Instytut Pedagogiczny
Atrakcje. Idnakar – grodzisko 2 km od Głazowa. W IX-XV wieku mieszkali tam Bułgarzy Wołżańscy. Wciąż trwają spory, czy była tu siedziba możnego rodu, czy też faktoria (Idnakar leży na północnych krańcach państwa Bułgarów). W każdym razie jest jednym z ważniejszych dowodów na wielkość państwa bułgarskiego i wysokiej cywilizacji ludu.
W mieście jest też muzeum regionalne.
Historia. Miasto znane w XVIII wieku jako Głazowskaja. W 1780 r zmieniono nazwę na Głazow. Na początku XX wieku miasto było bardzo ważnym ośrodkiem handlu lnem i jego produktami, przędzą, pakułami oraz owsem i skórami.

Balezino
Osiedle miejskiego typu (od 1938 r.) nad Czepcą, stolica rejonu balezińskiego w Udmurcji.
1191 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Tu jest styk zasilania trakcji prądem zmiennym (w kierunku Moskwy) i stałym (w kierunku Władywostoku)
Przedsiębiorstwa transportu kolejowego, rolnictwo.

Kiez
Osiedle miejskiego typu nad rzeką Łyp, stolica rejonu kiezskiego w północno-wschodniej Udmurcji.
1245 km Kolei Transsyberyjskiej.
Tartak, rolnictwo.

Wereszczagino
Miasto, stolica rejonu wereszczagińskiego w Permskim Kraju.
Czas: + 2 godziny do moskiewskiego
25 tys. mieszkańców
1314 km Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Młyny, piekarnie, zakład dziewiarski, remont maszyn drogowych i produkcja części zamiennych do nich, wyrób konstrukcji żelbetowych.
W rejonie rolnictwo i hodowla. Złoża ropy naftowej, torfu, wapienia i margla.
Muzeum regionalne
Historia. Miasto założone w 1898 roku jako Ocziorskaja podczas budowy kolei Perm-Wiatka jako osiedle przy stacji Ocziorskaja. Potem (dokładnie nie wiadomo kiedy) nazwa została zmieniona na Wozniesienskaja. W 1915 roku znów zmiana nazwy na Wereszczagino, ku czci rosyjskiego malarza-batalisty Wasilija W. Wereszczagina.

Majskij
Osiedle w granicach administracyjnych Krasnokamska
1387 km Kolei Transsyberyjskiej
Stacja nazywa się Czajkowskaja
Rolnictwo, produkcja materiałów budowlanych.

Perm
Miasto na środkowym Przedgórzu Uralskim nad Kamą, poniżej ujścia rz. Czusowaja.
7 rejonów miejskich, enklawa Nowyje Liady na brzegu Zbiornika Kamskiego, jego południowej odnogi utworzonej w dolinie Sylwy.
1,018 mln mieszkańców
Średnie temperatury: styczeń – 15, kwiecień 3, lipiec 18, październik 1
1434 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i obsługi
Stacje w mieście: Perm-1, Perm-2 (tu się zatrzymują pociągi transsyberyjskie), Zakamsk, Kurija, Perm-Sortirowocznaja, Błocznaja, Kabelnaja, Bałmosznaja, Lewszino, Gołowanowo.
Węzeł kolejowy: Kirow-Moskwa, Jekaterynburg-Władywostok, Czusowskaja-Niżnyj Tagił
W mieście kursują tramwaje, trolejbusy
Lotnisko, port na Kamie
Gospodarka. Wielki ośrodek przemysłu, zwłaszcza ciężkiego
Elektromaszynowy: technika kosmiczna i lotnicza, uzbrojenie, obrabiarki, telefony, radiostacje, rowery, piły mechaniczne
Metalurgiczny: produkcja miedzi i wysokogatunkowej stali.
Chemiczny: przetwórstwo ropy, brom, jod, masy plastyczne, farby, lakiery, kwas siarkowy, celuloza, papier, proszki do prania, węgiel aktywowany, pochłaniacze chemiczne, leki. W pobliżu Hydroelektrownia Kamska.
Nauka. Instytut artystyczny (o światowej sławie, kształcący głównie baletmistrzów i choreografów). Uniwersytet, uniwersytet techniczny, akademia medyczna, akademia rolnicza, akademia muzyczna, instytut pedagogiczny, Instytuty naukowe uralskiego oddziału Rosyjskiej Akademii Atrakcje. Teatr opery i baletu im. Czajkowskiego o wyjątkowo wysokim poziomie, teatry dramatyczny, młodego widza, lalek. Filharmonia, cyrk, galeria sztuki, muzeum regionalne. Jego częścią jest diorama przedstawiająca grudniowe powstanie w Motowilisze w 1905 roku.
Architektura: Sobór Pietropawłowski (1757), sobór Klasztoru Spassko-Preobrażeńskiego, liczne budynki z 18 wieku, gmachy Rady Miejskiej (koniec XVIII w.) i Błagorodnego Zgromadzenia. Wśród budynków z XIX i pocz. XX wieku wyróżniają się Opera i Akademia Muzyczna.
Na brzegu Zbiornika Kamskiego w Chochołowce znajduje się jedyny skansen na Uralu.
58 km od Permu leży znane uzdrowisko balneologiczne Ust Kaczka. Jak na warunki rosyjskie to przysłowiowy rzut beretem.
Historia. W 1723 roku we wsi Jegoszicha zbudowano hutę miedzi i osiedle przyzakładowe. W pobliskiej wsi Motowilicha w 1738 roku powstała druga huta miedzi. W 1781 roku Jegoszichę przemianowano na Perm i nadano status miasta. I od razu awansowano do roli stolicy Namiestnictwa Permskiego. Pod koniec XVIII i na początku XIX wieku w Permie mieściły się zarządy uralskich kopalni państwowych. Od początku XIX wieku port permski był największy na Kamie. W 1863 roku przez miasto przeprowadzono Trakt Syberyjski, a w 1878 – Kolej Transsyberyjską. W 1863 roku w pobliżu huty miedzi zbudowano Motowilichską Fabrykę Armat, która szybko (z racji zapotrzebowania na broń) stała się jednym z największych permskich zakładów. A Motowilicha została włączona do Permu.
Przed rewolucją Perm był stolicą Uralu. Administracyjną, gospodarcza, kulturalną i ekonomiczną. Potem jego rola spadła w związku z przejęciem części kompetencji przez Czelabińsk, a zwłaszcza Jekaterynburg. Ale podczas wojny do Permu ewakuowano największe fabryki zbrojeniowe zachodniej części ZSRR. W 1940 roku miasto przemianowano na Mołotow. Do nazwy Perm powrócono w 1957 roku. Po wojnie, z racji nagromadzenia fabryk zbrojeniowych, Perm był miastem zamkniętym.
W okolicach miasta można spotkać wiele odsłoniętych pokładów z okresu permu. Właśnie od nazwy miasta wzięła się nazwa okresu geologicznego, ostatniego w erze paleozoicznej. Wtedy wyginęły kordaity (przodkowie iglastych), a maksimum rozwoju zakończone upadkiem miały paprocie nasienne. Wtedy powstały pierwsze liściaste nagonasienne, miłorzębowce i sagowce. To okres wielkiego rozwoju rekinów, także słodkowodnych. Podupadają płazy, a bujny rozwój przeżywają gady. Nazwę perm temu okresowi nadał po roku 1840 Roderick Murchison, szkocki badacz paleozoiku, który właśnie na Uralu sklasyfikował ostatni okres paleozoiku (wcześniej w zachodniej Europie wyodrębnił okresy syluru i dewonu).

Kungur
Miasto rejonowe na południe od Permu, gdzie rzeki Ireń i Szakwa wpadają do Syłwy, dopływu Kamy.
75 tys. mieszkańców
1535 km Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Zakłady Turbobur, produkujące 95 % rosyjskiej używanych w górnictwie produkcji turbowiertów i planetarnych silników hydraulicznych.
Duża fabryka obuwia, wyspecjalizowana w produkcji butów dla wojska.
Zakład artystyczny produkujący majolikę i pamiątki z kamienia. A do tego fabryka gitar, szwalnia oraz zakłady remontujące maszyny górnicze do odwiertów ropy i gazu.
W rejonie złoża ropy, gazu, łupków bitumicznych, gipsu, glin ogniotrwałych, wód mineralnych.
Atrakcje. Na skraju miasta, na prawym brzegu Syłwy znajduje się Kungurska Jaskinia Lodowa – dobrze znana geografom i speleologom, pomnik przyrody. Długość 5,7 km, z czego dla turystów udostępniono 1,5 km, deniwelacja 30 m, ponad 50 podziemnych jezior, bardzo dużo lodu.
W rejonie kungurskim rezerwat botaniczny Spasska Góra, fragment stepu ostnicowego.
Muzeum regionalne.
Architektura: Cerkiew Preobrażeńska 1781 r., Sobór Nikolski, były zajazd, stragany targowe z II poł. XIX wieku, Przytułek Zyrianowski (dziś oddział chirurgii szpitala), składy kupców Kopakowów (dziś dom kultury).
Historia. Założony w 1648 roku nad rzeką Kungurką 17 km powyżej ujścia rz. Ireń. W 1662 r. Miasto spalili Baszkirzy. Rok później przeniesiono w okolice wsi Mysowoje i odbudowano jako potężną twierdzę. W 1774 roku obrońcy Kunguru odparli szturmy powstańców Pugaczowa.
Na początku XVIII wieku rozwinął się przemysł skórzany. Równocześnie rozwinął się przemysł lniarski. I Kungur do dziś w Rosji słynie z butów oraz doskonałych, znanych w całym kraju z jakości lin, powrozów i oleju lnianego. W połowie XVIII wieku Kungur był jednym z największych miast na Uralu. Stał się ważnym ośrodkiem handlu, zwłaszcza chlebem.

Ust`-Kiszert`
Wieś nad rzeką Barda, niedaleko jej ujścia do Syłwy (dopływu Kamy), stolica rejonu kiszerckiego w Permskim Kraju
1555 km Kolei Transsyberyjskiej
Rolnictwo

Szalia
Osiedle miejskiego typu na zachodnich stokach Uralu, stolica rejonu szalińskiego w obwodzie swierdłowskim.
1669 km Kolei Transsyberyjskiej
Rolnictwo, w okolicy tajga.

Pierwouralsk
Miasto na północnych stokach Konowałowskiego, pasma w środku Uralu, nad rz. Czusowaja (dopływa Kamy, a więc jeszcze europejski wododział), stolica rejonu pierwouralskiego w obwodzie swierdłowskim
136 tys. mieszkańców
1771 km Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Produkcja stalowych ciągnionych rur bezszwowych oraz balonów stalowych, cegły dynasowej (krzemionkowej), materiałów ognio- i kwasoodpornych z kwarcytów wydobywanych z góry Karaulnoj. Ważny ośrodek produkcji kompletnych metalowych konstrukcji budowlanych, opartych m. in. na rurach.
W pobliżu miasta kopalnie rud żelaza, wapienia i dolomitu.
Nauka. Filia Uralskiego Uniwersytetu Technologicznego.
Atrakcje. Pomnik wyznaczający granicę Europy i Azji.
Historia. Powstało w 1732 roku w pobliżu ujścia rz. Szajtanka do Czusowej jako osiedle przyzakładowe Wasiliewo-Szajtańskich Zakładów Metalurgicznych. Na bazie tego zakładu na początku XX wieku utworzono pierwszy na Uralu zakład produkcji rur bezszwowych i walcowanych – stąd nazwa miasta Pierwouralsk – od pierwszego zakładu (produkcji rur).

Jekaterynburg
Miasto na wschodnich stokach Uralu Środkowego nad rzeką Iset (dopływ Toboła, który wpada do Irtysza), stolica obwodu.
7 rejonów miejskich plus osiedla włączone: Kolcowo, Siewierka, Szabrowskij, Szirokaja Rieczka.
1270 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń – 16, kwiecień 2, lipiec 17, październik 1
1814 km Kolei Transsyberyjskiej
Dworce w mieście: Swierdłowsk-Pasażerski (tu zatrzymują się pociągi transsyberyjskiej), Swierdłowsk-Rozrządowy, Szartasz, Putiewka, Apparatnaja, Wostocznaja, Uktus, Kieramik.
Ważny węzeł kolejowy; pociągi odjeżdżają w kierunku na: Perm-Moskwę, Kazań-Moskwę, Czelabińsk-Ałma-Ata, Kurgan-Omsk, Tiumeń-Władywostok, Tawda-Łusowoj, Niżnyj Tagił-kopalnie ropy nad dolnym Obem
Pierwszy dworzec w mieście zbudowano w 1872 roku, gdy budowano linię kolejową. Dziś jest to stacja wojskowa. Drugi, obecnie odnawiany dworzec, powstał w 1910 roku. Stacja Swierdłowsk-Pasażerski kiedyś nazywała się Jekaterynburg-I, a Szartasz to Jekaterynburg-II. Właśnie na Szartasz w 1918 roku przywieziono z Syberii zdetronizowanego cara Mikołaja II z rodziną.
Od 1991 roku w mieście jest metro – jedna linia, jak w Warszawie.
Port lotniczy
Gospodarka. Ogromne centrum przemysłu, zwłaszcza maszynowego, w mieście powstają wszelkie możliwe maszyny. Centrum metalurgii (żelaza, złota), ważny ośrodek przem. chemicznego, lekkiego, obuwniczego, skórzanego i jubilerskiego. W świecie jest znany zakład Uralskie Samocwiety, wytwarzający ozdoby z kamieni półszlachetnych.
Nauka. 140 instytucji naukowych. Najważniejsze to Uralskie Centrum Rosyjskiej Akademii Nauk, Uralski Uniwersytet Państwowy, politechnika, akademie górnicza, rolnicza, medyczna, kolejowa, prawna, leśna.
Atrakcje. Galeria malarstwa z największymi w Rosji zbiorami odlewów, głównie żeliwnych. Filią galerii jest unikalny Kasliński Żeliwny Pawilon, który zdobył złoty medal na wystawie światowej w Paryżu w 1900 r. Kultura: Teatr Opery i Baletu im. Łunaczarskiego, teatry dramatyczny, komedii muzycznej, lalkowy, młodego widza, filharmonia, cyrk.
Muzea: okręgowe, Uralu, historii medycyny, wojennej sławy Uralu, Historii Uralskiego Okręgu Wojskowego, literatury im. Dimitrija N. Mamin-Sybiraka, dom-muzeum pisarza Pawła P. Bażowa.
Architektura: Miasto rozciąga się 15 km ze wschodu na zachód i 26 km z północy na południe. Osią miasta jest rzeka Iset, dzieląca na część wschodnią (większą) i zachodnią (mniejszą). W obrębie miasta rzeka została zamieniona na kaskadę 4 zbiorników: Isetski Prud (największy), Miejski, Parkowy, Niżnieisetski.
W mieście jest mnóstwo klasycystycznych budynków z przełomu XVIII i XIX wieku, najważniejsze to: kancelaria górnicza (przebudowany na klasycystyczny gmach późnobarokowy), pałac Rastrogujewa-Charitonowa, dom Małachowa i inne.
W miejscu pierwszego zakładu metalurgicznego z 1723 roku urządzono Skwer Historyczny z pozostałościami maszyn i bryłami kopalin wydobywanych w całym Uralu.
Historia. Założony jako przyszłe centrum Uralu w 1721 roku przez Wasilija N. Tatiszczewa, wybitnego rosyjskiego... historyka, który był również znakomitym administratorem i twórcą rosyjskiego górnictwa i hutnictwa. Jednak faktyczny początek miasta notuje się od 7 (17 wg kalendarza gregoriańskiego) listopada 1723 roku, kiedy to nad rzeką Iset zaczęto budowę Rządowego Zakładu Metalurgicznego wraz z osiedlem przyzakładowym. Niebawem zbudowano też twierdzę. Na cześć carycy Katarzyny I zakłady i twierdzę nazwano Jekaterynburgiem. W mieście urządzono szkołę górniczą, z czasem z Permu przeniesiono dyrekcje kopalni. W pobliżu miasta budowano kolejne zakłady metalurgiczne: Wierch-Isetski, Wierchnieuktusski (Elżbietański), które z czasem połączyły się z Jekaterynburgiem.
W 18 wieku powstała pierwsze zakłady kamieniarskie; w 1751 roku zbudowano szlifiernię, produkującą m. in. kamienne wazy i szkatułki z malachitu i porfiru. Także tu narodziło się uralskie hutnictwo złota; tu przetapiano samorodki wynajdywane w uralskich kopalniach.
W 1863 roku przez miasto przeprowadzono Trakt Syberyjski a w 1872 roku doprowadzono kolej z Permu. Administracyjnie miasto podlegało Permowi, albo samo było stolicą guberni czy obwodu.
W nocy z 17 na 18 lipca 1918 roku w Jenaterynburgu rozstrzelano cara Mikołaja II z rodziną, sprowadzonych z Tobolska.
W 1919 roku przywrócono gubernię jekaterynburską, przekształconą w Obwód Uralski, podzielona w 1934 r. na mniejsze. W 1924 roku miasto zmieniło nazwę na Swierdłowsk na cześć Jakowa Swierdłowa, który był formalną głową państwa radzieckiego (przewodniczącym Ogólnorosyjskiego Centralnego Komitetu Wykonawczego Rad do śmierci na hiszpankę 16 marca 1919 roku. W okresie międzywojennym następuje skokowy wręcz rozwój miasta, podczas wojny dodatkowo zasilonego przeniesieniem tu fabryk z europejskiej części ZSRR. W 1991 roku miasto powróciło do nazwy Jekaterynburg, ale stacje kolejowe i obwód zachowały nazwy związane ze Swierdłowem.

Biełojarskij
Osiedle miejskiego typu nad Pyszmą, prawym dopływem Tury, stolica rejonu biełojarskiego
1870 km Kolei Transsyberyjskiej
Elektrownia atomowa, jedna z mniejszych (moc cieplna 530 MW, elektryczna 200 MW).

Bogdanowicz
Miasto na wschodnim przedgórzu uralskim, nad rz. Kunara (dopływ Pyszmy)
36 tys. mieszkańców
1913 km Kolei Transsbyberyjskiej
Węzeł kolejowy: na Jenaterynburg-Moskwę, Tiumeń-Władywostok, Czelabińsk (Astrachań), Sierow (ośrodki naftowe nad dolną Obią – rzeka Ob. jest rodzaju żeńskiego!)
Gospodarka. produkcja wyrobów ogniotrwałych, mebli, zakład impregnacji podkładów kolejowych, fabryka porcelany, mieszalnia pasz, przetwórstwo mięsa, piekarnia.
Historia. Powstał w 1883 roku jako stacja podczas budowy kolei Jekaterynburg-Tiumeń. Nazwa na cześć jednego z inicjatorów budowy kolei transsyberyjskiej, Jewgienija W. Bogdanowicza.

Kamyszłow
Miasto na lewym brzegu Pyszmy przy ujściu Kamyszłowki, stolica rejonu kamyszłowskiego
31 tys. mieszkańców
1957 km Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Zakład obsługi kolei, przetwórstwo skór, produkcja izolatorów, materiałów budowlanych, maszyn leśnych i drogowych, ferma drobiu.
Atrakcje. Sobór Pokrowski, budynki drukarni i byłego gimnazjum męskiego. 7 km od miasta, na brzegu Pyszmy, leży uzdrowisko balneoklimatyczne Obuchowo, Muzeum historyczno-krajoznawcze.
Historia. Założony w 1667 roku jako Kamyszłowski Ostróg (ostróg – mała twierdza). W 1687 roku zmieniono nazwę na Kamyszłowska Słoboda. W 1781 roku uzyskał prawa miejskie.

Pyszma
Osiedle miejskiego typu nad Pyszmą przy ujściu rz. Jurmacz, siedziba rejonu pyszmińskiego.
1996 km Kolei Transsyberyjskiej
Rolnictwo
W 1943 roku wieś otrzymała status osiedla miejskiego typu.

Tugułym
Osiedle miejskiego typu nad rz. Tugułymka (dopływ Pyszmy), stolica rejonu tugułymskiego w obwodzie swierdłowskim.
2078 km Kolei Transsyberyjskiej
Gospodarka. Rolnictwo.
Historia. Status osiedla miejskiego typu od 1962 roku.

Tiumeń
Miasto nad rz. Tura (dopływ Toboła)
502 tys. mieszkańców
Średnie temperatury: styczeń – 16, kwiecień 3, lipiec 18, październik 1
2138 km Kolei Transsyberyjskiej
Zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Węzeł kolejowy; Jekaterynburg-Moskwa, Omsk-Władywostok, Tobolsk-Niżniewartowsk-Nowyj Urengoj
Stacje kolejowe w mieście: Tiumeń, Wojnowka.
W mieście działa komunikacja autobusowa i trolejbusowa
Port na rzece Tura, lotnisko
Gospodarka. Centrum zarządzania zachodniosyberyjskimi złożami i kopalniami ropy i gazu (Północ Ob-Irtyszska). Przez miasto przechodzi kilka rurociągów.
Petrochemia, metalurgia, budowa maszyn, akumulatorów, stocznia śródlądowa, produkcja instrumentów medycznych, przetwórstwo wełny owczej (dywany), obuwniczy, skórzany, mięsny, rybny, elektrociepłownia.
Tiumeń dzięki ropie jest dziś jednym z największych centrów finansowych Rosji.
Nauka. Uniwersytet, akademia medyczna, instytuty urbanistyczny, budowlany, rolniczy, kultury i sztuki.
Atrakcje. Historyczne centrum w widłach Tury i Tiumeńka, Cariowo – grodzisko tatarskie z resztkami wałów i fosy, Klasztor Troicki (kiedyś Preobrażeński) 1616 r., Cerkiew Pietropawłowska 1766 r. (dziś muzeum historii miasta), Sobór Znamieński 1786 r., kamienne mury z 1741 r., cerkiew Michała Maleina z końca XVIII wieku, Kaplica Wsiechwiatska 1838 r., budowle publiczne: była szkoła, zajazd, ratusz (dziś muzeum obwodowe), kantory pocztowe.
Kultura: teatry dramatyczny i lalkowy, filharmonia, cyrk. Muzeum obwodowe, muzeum „Sztab Blüchera”, gdzie w 1919 roku formowała się 51. Perekopska Dywizja pod dowództwem Wasyla Blüchera.
25 km na południe od miasta uzdrowisko balneologiczne Bolszoj Taraskul.
Historia. W XIV wieku na klinowatym cyplu przy ujściu Tiumenka do Tury, Tatarzy założyli miasto Czingi-Tura, które zostało pierwszą stolicą Chanatu Syberyjskiego. Miasto zostało zdobyte i spalone przez Kozaków pod dowództwem Jermaka w 1581 roku. Pretekstem ich wyprawy, zakończonej zdobyciem chanatu i faktycznym rozpoczęciem podboju Syberii, była odmowa płacenia carowi haraczu przez chana Syberii. Tiumeń to pierwsze rosyjskie miasto na Syberii. Założone jako ostróg w 1586 roku przez wojewodów (dowódców wojskowych) I. Miasina i W.B. Sukina na miejscu spalonego Czingi-Tura. Nie na długo. Już w XVIII wieku Tiumeń została spalona przez Tatarów, którzy nie chcieli dobrowolnie poddać się carowi. Odbudowane miasto rozwijało się wzdłuż brzegu Tury, w kierunku południowo-wschodnim, wzdłuż szlaku na Syberię.
Od XVII wieku ważne centrum handlowe i rzemieślnicze na szlaku do Chin. Rozwinęło się kowalstwo, odlewnictwo dzwonków końskich, obróbka skór i futer, produkcja mydła. W XIX wieku był już jednym z największych ośrodków przemysłowych. Dominowała obróbka skór, zwłaszcza zwierząt upolowanych w tajdze (sobole itp.).
W 1838 roku w Tiumeni zbudowano pierwszy parowiec. Po uruchomieniu w 1840 roku żeglugi parowej na Syberii znaczenie Tiumeni jeszcze wzrosło. Kolejny wzrost znaczenia – gdy w 1885 roku doprowadzono kolej z Jekaterynburga. W drugiej połowie XIX wieku Tiumeń była ważnym ośrodkiem stoczniowym, przetwórstwa skór, ryb i produkcji dywanów.
Był też miejscem jednych z największych na Syberii jarmarków. Ustępowały im tylko targi w nieodległym (jak na warunki rosyjskie) Irbicie – 160 km w prostej linii i nieco ponad 200 km drogami.
Administracyjnie Tiumeń podlegała początkowo Tobolskowi (gubernia i namiestnictwo), leżącemu na północny wschód u ujścia Toboła do Irtysza. Potem role się odwróciły i to Tobolsk należał i należy do obwodu tiumeńskiego.
W XIX wieku Tiumeń stała się „stolicą” osiedleńców i zesłańców. Tu mieściło się dowództwo rejestrujące i rozsyłające po całej Syberii katorżników i stertujące przepływem dobrowolnych osadników.

Jatutorowsk
Miasto rejonowe nad Tobołem, nieco poniżej ujścia rz. Isam.
37 tys. mieszkańców.
2212 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Przetwórstwo mleka i mięsa, produkcja konserw, remont maszyn leśnych.
Atrakcje. Muzeum Dekabrystów – w domu, w którym mieszkał zesłany tu Aleksander Murawiow.
Historia. Tatarskie miasto Jawłu-Tur zostało puszczone z dymem przez Kozaków Jermaka. Na jego mocno już wystygłych zgliszczach, w 1639 r. założono Ostróg Jatutorowski. Potem obok powstało osiedle, Jatutorowska Słoboda, w 1872 roku przekształcona w miasto powiatowe. W XIX wieku Jatutorowsk był miejscem zesłań więźniów politycznych.

Zawodoukowsk
Miasto na lewym brzegu Toboła, stolica rejonu zawodoukowskiego w obwodzie tiumeńskim
26 tys. mieszkańców.
2236 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Produkcja maszyn rolniczych, obróbka futer zwierząt leśnych, szwalnia.
W pobliżu miasta wody geotermalne wykorzystywane przez zakład wodoleczniczy.
Historia. Założony w 1729 roku jako wieś Ukowskaja. W 1787 r. została wsią gminną jako Zawodoukowskoje. Podczas budowy kolei transsyberyjskiej zbudowano dworzec i koszary dla robotników. W 1941 roku otrzymał status osiedla miejskiego typu, a w 1960 prawa miejskie.

Omutinskij
Osiedle nad rz. Wagaj (lewy dopływ Iszymia), centrum rejonu omutińskiego.
2306 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.
Status osiedla miejskiego typu przyznany w 1959 r.

Gołyszmanowo
Osiedle, centrum rejonu gołyszmanowskiego.
2350 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka: rolnictwo, drobny przemysł spożywczy.

Iszym
Miasto rejonowe na lewym brzegu rz. Iszym, w połowie drogi między Tiumenią a Omskiem, w obwodzie tiumeńskim.
63 tys. mieszkańców.
2428 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Gospodarka. Produkcja maszyn rolniczych, autokarów, remont wagonów i lokomotyw, produkcja części zamiennych do lokomotyw spalinowych. Produkcja mebli, obuwia, materiałów budowlanych, przetwórstwo mięsa, browar.
W rejonie rolnictwo, hodowla, złoża glin do wyrobu ceramiki.
Nauka. Instytut pedagogiczny.
Atrakcje. W rejonie rezerwat Siniciński Bór, fragment naturalnej tajgi z rzadkimi gatunkami roślin, zwłaszcza paprotników. W mieście warty obejrzenia jest Sobór Bogojawleński (1793 r.). 12 km od Iszymia, we wsi Jerszowo (dawniej Bezrukowo) urodził się pisarz Piotr P. Jerszow.
Historia. Założony w 1687 roku jako Korkinska Słoboda. W 1782 roku, na życzenie Katarzyny II osiedle przemianowano na Iszym. W XIX wieku w Iszymiu co roku odbywały się sławne Nikolskie Jarmarki, jedne z największych na Syberii.

Nazywajewsk
Miasto rejonowe w obwodzie omskim.
Czas: + 3 godziny do moskiewskiego.
13 tys. mieszkańców.
2562 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Gospodarka. Zakłady tłuszczowe i mięsne, mieszalnia pasz, ferma drobiu z wylęgarnią piskląt, firmy transportowe, szycie kożuchów i futer, zakład dziewiarski.
Atrakcje. W pobliżu step. Może już nie tak bezkresny jak sto lat temu czy dziś w nieodległej (jak na rosyjskie warunki) Mongolii, ale najprawdziwszy step.
Historia. Miasto założone w 1911 roku przystacyjne jako Sibirskij Posad. W 1956 roku zbudowano tu rozjazd torów i nadano prawa miejskie.

Liublinskij
Osiedle miejskiego typu, siedziba rejonu w obwodzie omskim.
2658 km Kolei Transsyberyjskiej, stacja Liublinskaja.
Rolnictwo, mleczarnia.

Omsk
Miasto nad Irtyszem
5 rejonów miejskich, osiedla włączone do miasta: Bieriegowoj, Wchodnoj, Krutaja Gorka.
1158 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –19, kwiecień 1, lipiec 19, październik 1.
2711 km Kolei Transsyberyjskiej.
Dworce kolejowe w mieście: Omsk-Pasażerski (tu zatrzymują się transsyberyjskie), Karbyszewo1, Moskowka, Wchodniaja.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Tiumeń-Moskwę, Nowosybirsk-Władywostok, Pietropawłowsk-Kurgan, Karasuk-Barnauł.
W mieście kursują tramwaje, trolejbusy, autobusy. Metro się buduje.
Na Irtyszu jest port rzeczny, w pobliżu miasta port lotniczy.
Gospodarka. Jeden z największych ośrodków przemysłowych Rosji. Produkcja rakiet, silników, kombajnów zbożowych, telewizorów, magnetowidów, urządzeń gazowych, wszelkiego oprzyrządowania, rafineria ropy, przemysł chemiczny – produkcja mas plastycznych, węgla technicznego, obróbka drewna, skór, wyrób dywanów, obuwniczy, spożywczy. Miasto zasilają 4 elektrociepłownie.
W okolicy rozwija się warzywnictwo i sadownictwo na potrzeby miasta.
Nauka. Uniwersytet, akademia medyczna, Akademia Transportu (kształcą ca kadry dla Kolei Transsyberyjskiej), instytuty: budowlany, epidemiologiczny, rolniczy, politechniczny, drogowo-samochodowy, pedagogiczny, weterynaryjny, wychowania fizycznego, administracyjny. Filie Ałtajskiego Instytutu Kultury, Nowosybirskiego Instytutu Transportu Wodnego, Instytutu Tekstylnego. Wyższa szkoła milicji. Uczelnie wojskowe: ogólna i wojsk pancernych.
Atrakcje. Kozacki Sobór Nikolski 1840 r., pałac generał-gubernatora 1861 r., budynki Korpusu Kadetów 1826 r., Hotel „Rosja” 1906 r., budynki sądu 1914 r., dyrekcji kolei 1917 r., domy F. F. Sztumpfa i A. S. Kabałkina.
Kultura: teatry akademicki, dramatyczny, muzyczny, młodego widza, lalkowy, sala organowa, filharmonia, cyrk. Muzeum Fiodora Dostojewskiego (był tu zesłany), galeria im. Michaiła A. Wrubla, wybitnego malarza rosyjskiego, nie mającego w swych żyłach ani kropli rosyjskiej krwi; ojciec był Polakiem, matka Dunką.
Historia. Założony w 1714 roku na brzegu Irtysza u ujścia rzeki Om jako twierdza graniczna chroniąca przez atakami koczowników, zwłaszcza Tatarów, Kazachów i Kirgizów oraz jako baza wypadowa do dalszego podboju Syberii. W latach sześćdziesiątych XIX wieku wzniesiono nową twierdzę, która stała się administracyjnym centrum pogranicznych twierdz i fortów. Prawa miejskie otrzymał w 1782 roku. Początkowo w guberni tobolskiej, od 1822 roku siedziba władz guberni omskiej i akmolińskiej. Od 1808 roku do rewolucji administracyjne centrum Kozaków Syberyjskich. To właśnie dzięki ich wpływom Kolej Transsyberyjska została poprowadzona przez Omsk. Według pierwotnych planów miała biec przez leżący na północy Tomsk. Siedziba Generał-Gubernatorstwa Zachodniosyberyjskiego i Stepowego.
W końcu XVIII wieku na Irtyszu powstała przystań, która z czasem rozrosła się do dużego portu rzecznego. W 1894 roku do Omska doprowadzono linię kolejową z Czelabińska, a przez Irtysz przerzucono most kolejowy. W 1913 roku doszła druga linia, z Tiumeni. Od tego czasu w Omsku zaczynają powstawać zakłady przemysłowe. Do gwałtownego rozwoju przyczyniło się przeniesienie zakładów z Europy w 1941 roku.
W latach 1918-19 w Omsku mieścił się rząd antybolszewicki, a potem sztab dyktatury Aleksandra Kołczaka. A po rewolucji w okolicach miasta były łagry dla mniej niebezpiecznych dla władzy pospolitych przestępców. Polityczni byli zsyłani w znacznie bardziej mordercze miejsca.

Kormiłowka
Osiedle miejskiego typu na lewym (południowym) brzegu Omu, stolica rejonu.
2757 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Kałaczińsk
Miasto rejonowe na lewym brzegu Omu.
24 tys. mieszkańców.
2790 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Produkcja dywanów żakardowych, ręczników frotte, mleczarnia, przetwórstwo mięsa, fabryka konserw, produkcja przyczep ciągnikowych, maszyn rolniczych, cegielnia, elewator zbożowy.
W rejonie rolnictwo i złoża glin ceramicznych.
Historia. Jako wieś istnieje od 1795 roku. W 1830 roku osiedlili się tu koloniści z europejskiej części Rosji. W 1838 roku w pobliżu miasta przeprowadzono Trakt Syberyjski.

Tatarsk
Miasto w zachodniej części Niziny Barabińskiej, siedziba rejonu w obwodzie nowosybirskim.
30 tys. mieszkańców.
2880 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Omsk-Moskwę, Nowosybirsk-Władywostok, Karasuk-Semipałatyńsk.
Gospodarka. Firmy transportu kolejowego, obuwnictwo, szwalnia, rzeźnia, elewator zbożowy. W rejonie rolnictwo.
Atrakcje. Filia muzeum obwodowego. W pobliżu step syberyjski.
Historia. Założony w 1911 roku po połączeniu wsi Stara Tatarka i Stancionnyj.

Czany
Osiedle miejskiego typu, siedziba rejonu czanowskiego w obwodzie nowosybirskim.
2932 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, drobny przemysł spożywczy.
Atrakcje. Wokół miasta rozciąga się step. A niedaleko (45 km) malownicze jezioro Czany. Słone, bezodpływowe, o bardzo rozbudowanej linii brzegowej, pełne zatok, wysp i półwyspów. Powierzchnia bardzo zmienna, od 1,4 do 2 tys. km kw.

Barabińsk
Miasto nad rzeką Om, w południowo-wschodniej części Niziny Zachodniosyberyjskiej, na Stepie Barabińskim (kraina od tego miasta wzięła nazwę), siedziba rejonu w obw. nowosybirskim.
36 tys. mieszkańców.
3035 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Produkcja pasz, mebli, gorzelnia, piekarnia, mleczarnia, przetwórnia ryb. W pobliżu miasta duża elektrownia cieplna.
Atrakcje. W okolicy Step Barabiński, bezdrzewna, trawiasta przestrzeń, jakich w Europie już nie uświadczy. A niedaleko (50 km) jezioro Czany. Filia muzeum obwodowego.
Historia. Miasto powstało w 1893 roku jako osiedle przystacyjne budowanej Kolei Transsyberyjskiej.

Ubinskoje
Wieś (bez statusu osiedla typu miejskiego) w pobliżu jeziora Ubińskiego, siedziba władz rejonu.
3118 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Kargat
Miasto nad rz. Kargat, dopływem Czułyma, wpadającego do bezodpływowego jeziora Czany.
12 tys. mieszkańców.
3159 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Serowarnia, rzeźnia, tartak. W rejonie rozwinięte rolnictwo, złoża glin, piasku i torfu.
Historia. Miasto założone w XVIII wieku jako Forpoczta Kargatska. Prawa miejskie otrzymało w 1965 roku.

Czułym
Miasto nad rz. Czułym, wpadającą do bezodpływowego j. Czany.
13 tys. mieszkańców – charakterystyczne, że liczba ludności systematycznie spada od lat pięćdziesiątych – jedno z niewielu takich miejsc w byłym ZSRR. W 1959 roku było 18 tys. mieszkańców, a w 1989 roku 13,9 tys.
3205 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Produkcja walonek, zakłady tłuszczowe, piekarnia, tartak, szwalnia. W rejonie hodowla, w tym owiec cienkowełnistych.
Atrakcje. Wieża ciśnień z 1894 roku.
Historia. Osiedle założone w 1762 roku jako Czułymskoje podczas budowy Traktu Syberyjskiego. W 1937 roku status osiedla miejskiego typu, w 1947 – prawa miejskie.

Koczeniewo
Osiedle miejskiego typu na zachód od Nowosybirska, siedziba rejonu.
3286 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo i drobny przemysł spożywczy.

Ob
Miasto w aglomeracji Nowosybirska, przy zachodnich granicach administracyjnych, wbrew nazwie bynajmniej nie leży nad brzegiem Obu. Pierwsze miasto na trasie Kolei Transsyberyjskiej nie będące stolicą rejonu.
25 tys. mieszkańców.
3319 km Kolei Transsyberyjskiej.
W pobliżu nowosybirskie lotnisko Tołmaczewo.
Gospodarka. Produkcja urządzeń sanitarnych.

Nowosybirsk
Miasto nad Obem w miejscu, gdzie wpadają doń prawe dopływy Inia (w centrum) i Berb (na południu miasta), największa metropolia Syberii.
1,4 mln mieszkańców, trzecie co do wielkości miasto Rosji (po Moskwie i Sant-Petersburgu).
Średnie temperatury: styczeń –19, kwiecień 0, lipiec 18, październik 1.
3319 km Kolei Transsyberyjskiej. Zmiana lokomotyw i brygad obsługi pociągów.
Dworce w mieście: Nowosybirsk-Główny (tu zatrzymują się pociągi transsyberyjskie), Nowosybirsk-Zachodni, Nowosybirsk-Wschodni, Inia-Jużnaja, Sibirskaja, Ińskaja, Nowosybirsk-Jużnyj, Siejatiel, Junost.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Omsk-Moskwę, Krasnojarsk-Władywostok, Barnauł-Ałma-Ata, Nowokuźnieck.
W mieście kursuje metro na 2 liniach, tramwaje, trolejbusy. Port rzeczny na Obi, międzynarodowy port lotniczy.
Gospodarka. Budowa maszyn i urządzeń dla energetyki, samolotów, przemysł elektromaszynowy, radiotechniczny, tekstylny, chemiczny, budowlany, spożywczy, metalurgia żelaza i cyny. W granicach miasta znajduje się potężna (400 MW) hydroelektrownia na Obi. Tama spiętrzająca wodę stworzyła długi na ponad 170 km Zbiornik Nowosybirski, ważne miejsce wypoczynku i rybołówstwa.
W okolicach kwitnie warzywnictwo i sadownictwo na potrzeby miasta.
W rejonie są złoża wód mineralnych, glin keramzytowych i ceramicznych oraz kamienia budowlanego.
Nauka. Syberyjski oddział Rosyjskiej Akademii Nauk, Państwowy Uniwersytet Nowosybirski, uniwersytet rolniczy, uniwersytet techniczny, akademia medyczna, konserwatorium, liczne instytuty: architektoniczny, budowlany, geodezji, żeglugi rzecznej, kartografii, zdjęć lotniczych, transportu kolejowego, resocjalizacji, pedagogiczny itp. Spora część nowosybirskiego ośrodka naukowego koncentruje się w Akademgorodku, położonej wśród lasów dzielnicy na południowych krańcach miasta, koło zalewu. Dzielnica ma wszystko, co potrzeba do samodzielnego bytu, nawet szpital i bazary. W pobliskim Kolcowie znajduje się jeden z najważniejszych w świecie ośrodków biotechnologicznych.
Atrakcje. Największy w Rosji teatr opery i baletu. A że rosyjski balet prezentuje najwyższy światowy poziom, więc w tym wypadku ilość (miejsc) idzie w parze z jakością (przedstawień). Inne teatry: dramatyczny, komedii muzycznej, młodzieżowy, lalkowy, filharmonia, cyrk. Muzea: regionalne, Kolei Transsyberyjskiej, geologiczne, zoologiczne, historii i kultury narodów Syberii, Słońca, galeria obrazów, dom-muzeum działacza rewolucyjnego Siergieja Kirowa.
Architektura: sobór, dworzec kolejowy, zespół targowy, teatr – wszystko z przełomu wieków XIX i XX.
Historia. Miasto założone w 1893 roku jako Nowa Dieriewnia, osiedle robotników budujących most kolejowy na Obi i kolej transsyberyjską. Nieoficjalnie miejscowość nazywano Gusiewką. Ale tylko przez rok. Bo w 1894 roku osiedle przemianowano na Aleksandrowskij, na cześć cara Aleksandra III. Ta nazwa obowiązywała niespełna rok, bo niebawem Aleksander III zmarł. I w 1895 roku, ku czci nowego cara Mikołaja II nazwę zmieniono na Nowonikołajewskij. Obowiązywała ona do roku 1903, gdy osiedle otrzymało nową nazwę, Nowonikołajewsk i prawa miejskie. Podczas rewolucji tu zaczynał się odcinek kolei strzeżony przez polską Dywizję Syberyjską, ciągnący się aż po Ujar za Krasnojarskiem. Polacy mieli na tym odcinku aż cztery pociągi pancerne: „Warszawa”, „Kraków”, „Poznań” i „Poznań II”. Na Obi pływało kilka monitorów z polskimi załogami i banderami – były to pierwsze polskie okręty od rozbiorów. W 1925 roku znów zmieniono nazwę na Nowosybirsk. W okresie międzywojennym w okolicy znajdowało się sporo łagrów. Podczas wojny ewakuowano tu część zakładów z europejskiej części ZSRR. Po wojnie, w ramach polityki zaludniania Syberii, miasto się gwałtownie rozwinęło; milion mieszkańców osiągnęło już w latach sześćdziesiątych. W pięćdziesiątych zaczęto budować Akademgorodok. W roku 2004 ukończono nowy most kolejowy przez Ob. Ale fotografowanie go – jak za starych radzieckich czasów – grozi nawet aresztowaniem i konfiskatą aparatu, czego niejednokrotnie doświadczyli m. in. polscy turyści. Na szczęście kończyło się w najgorszym wypadku na zabraniu sprzętu, ale groźby wsadzenia za kratki są na porządku dziennym.

Moszkowo
Osiedle miejskiego typu na północny wschód od Nowosybirska, centrum rejonu moszkowskiego.
3394 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, drobny przemysł spożywczy.

Stancionno-Ojaszinskij
Osiedle miejskiego typu, należące do rejonu moszkowskiego.
3417 km Kolei Transsyberyjskiej. Stacja nazywa się Ojasz.
Rolnictwo, drobny przemysł spożywczy.

Bołotnoje
Miasto pomiędzy rzekami Tomem i Obią, do obu rzek podobna odległość, siedziba rejonu.
20 tys. mieszkańców. Kolejny po Czułymie przykład wyludniania się, gdy cała Syberia gwałtownie się zaludniała. W 1959 roku miasto liczyło 25,4 tys. mieszkańców.
3461 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Szwalnia, produkcja materiałów budowlanych, firmy transportowe.
Historia. Założone w 1805 roku jako wieś na Trakcie Syberyjskim w miejscu, gdzie odchodzi droga na Barnauł.

Jurga
Miasto na lewym brzegu Tomu (dopływ Obi), stolica rejonu w obwodzie kemerowskim. Na prawym jest już inne miasto, Połomosznoje.
Czas + 4 godziny do moskiewskiego.
86 tys. mieszkańców.
3491 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Nowosybirsk-Moskwę, Krasnojarsk-Władywostok, Kemerowo-Nowokuźnieck.
Gospodarka. Produkcja materiałów ściernych, elementów dla kolei, mebli, cegielnia, browar, mleczarnia, przetwórstwo mięsa. W rejonie rolnictwo i hodowla, także drobiu, złoża piasku, żwiru i glin.
Nauka. Filia Tomskiego Uniwersytetu Technicznego.
Atrakcje. Ok. 35 km od Jurgi znajduje się zespół kilku naskalnych malowideł, począwszy od neolitu, a skończywszy na 16. wieku, tuż przed podbiciem przez Rosję: Noworomanowskaja Pisanica, Nikolskaja, Pisanyj Kamień i Wisiaszczij Kamień. Tu są te, które ocalały. Co się dało, zostało zabrane do muzeum Tomskaja Pisanica w Tomsku.
Kultura: muzea sztuki dziecięcej, narodów Syberii i Dalekiego Wschodu, regionalne.
We wsiach Kołbicha i Bielianino (40 km od Jurgi) zachowały się drewniane, osiemnastowieczne domy, zbudowane bez użycia gwoździ.
Historia. Założona w 1886 roku. W 1906 roku przez osadę przeprowadzono Kolej Transsyberyjską.

Jaszkino
Osiedle miejskiego typu, centrum rejonu w obwodzie kemerowskim.
3537 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Tajga
Miasto rejonowe na północy obwodu kemerowskiego.
26 tys. mieszkańców. Tajga traci mieszkańców począwszy od końca lat pięćdziesiątych (33,9 tys. w roku 1959)
3565 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunku na: Nowosybirsk-Moskwę, Krasnojarsk-Władywostok, Tomsk-Biełyj Jar (centrum wydobycia ropy nad rz. Kem)
Gospodarka. Produkcja materiałów budowlanych, drobne zakłady spożywcze, firmy transportowe.
Historia. Miasto zbudowane w końcu XIX wieku jako osiedle robotników budujących Kolei Transsyberyjską. Podczas rewolucji toczyły się tu ciężkie walki pomiędzy polską Dywizją Syberyjską a Armią Czerwoną.

Anżero-Sudżensk
Miasto rejonowe w północnej części obwodu kemerowskiego.
97 tys. mieszkańców – powolna utrata ludności począwszy od końca lat pięćdziesiątych (115,6 tys. w 1959 r.).
3596 km Kolei Transsyberyjskiej.
Stacje w mieście: Anżerskaja (tu zatrzymują się pociągi transsyberyjskie), Sudżenka, Staryje Czieły, Czieły.
Gospodarka. Jedno z centrów wydobycia węgla w Zagłębiu Kuźnieckim. Zakłady produkcji maszyn i urządzeń górniczych, huta szkła, produkcja konstrukcji żelazobetonowych, leków, piekarnia, rzeźnia.
Nauka. Filia instytutu pedagogicznego w Tomsku.
Atrakcje. Muzeum regionalne.
Historia. Miasto powstało w 1897 roku jako sieć osiedli kopalni Anżerskich i Sudżeńskich, które na przełomie XIX i XX wieku wydobywały 98 (!) procent kuźnieckiego węgla. Ale ich połączenie nastąpiło dopiero 1928 roku. Miejscowość od razu otrzymała status osiedla miejskiego typu a w 1931 roku prawa miejskie.

Jaja
Osiedle miejskiego typu nad rzeką Jaja, lewym dopływem Czułyma (dopływ Obi)
3625 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, drobne zakłady przemysłu spożywczego.

Iżmorskij
Osiedle miejskiego typu w obwodzie kemerowskim, siedziba rejonu.
3640 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Marijnsk
Miasto nad rzeką Kija, dopływem Obi, stolica rejonu o obwodzie kemerowskim.
3713 km Kolei Transsyberyjskiej.
Styk zasilania prądem stałym (w stronę Moskwy) i zmiennym (do Władywostoku).
Gospodarka. Gorzelnia, produkcja wódek i likierów, rzeźnia, tartak, zakład meblowy.
Atrakcje. Dom-muzeum pisarza Władimira A. Cziwilichina (tu się urodził), muzeum regionalne.
Historia. Założony z 1698 roku jako Kijskoje. W 1856 roku uzyskał prawa miejskie, a rok później zmiana nazwy na Marijnsk.

Tiażinskij
Osiedle miejskiego typu nad rzeką Tiażin, prawym dopływie Kiji.
3773 km Kolei Transsyberyjskiej.
Zasilanie już prądem zmiennym.
Gospodarka. Mleczarnia, produkcja materiałów budowlanych, rolnictwo.

Bogotoł
Miasto nad rzeką Czeni, prawym dopływem Czułymu, na północnych stokach niskiego (nieco ponad 500 m.n.p.m.) pasma Arga, przedłużenia Sajanu Wschodniego (Sajany).
23 tys. mieszkańców – od lat sześćdziesiątych powolny spadek – w 1959 roku było prawie 31 tys.
3846 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Budowa wagonów, mleczarnia, browar.
W rejonie hodowla, także zwierząt futerkowych, złoża złota, węgla brunatnego, granitu, wapienia, białej gliny.
Historia. Założony w 1883 roku jako stacja przy budowie kolei. Nazwa pochodzi od wsi leżącej 8 km od torów.

Aczyńsk
Miasto na wzgórzach Arga (przesłużenie Sajanu Wschodniego), na prawym brzegu Czułymu (dopływ Obi), stolica rejonu w obwodzie kemerowskim.
115 tys. mieszkańców.
3914 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Nowosybirsk-Moskwę, Krasnojarsk-Władywostok, Abakan-Nowokuźnieck, Liesosybirsk (miasto nad Jenisejem).
W mieście kursują tramwaje i autobusy, na Czułymie jest port rzeczny.
Gospodarka. Zakład wzbogacania rud aluminium – z nefelinu do tlenku glinu, rafineria ropy, cementownia, produkcja materiałów budowlanych, przemysł spożywczy.
W pobliżu miasta kopalnie Kańsko-Aczyńskiego Kompleksu Paliwowo-Energetycznego.
Nauka. Filie instytutów metali komorowych i budowlanego z Krasnojarska.
Atrakcje. 2 km od miasta – odkrywki z okresu kolonizacji Syberii przez ludzi pierwotnych z epoki paleolitu
10 km od miasta – Jaskinia Ajdaszyńska.
Kultura: tatr dramatyczny, muzeum regionalne.
Architektura: Sobór Kazański 1832 r., synagoga 1905 r., budynki z początku XX wieku.
W pobliżu miasta rozciąga się przepastna tajga syberyjska z sobolami, burundukami, polatuchami, ale także niedźwiedziami.
Historia. Założony w 1641 roku jako Ostróg Aczyński nad rzeką Biełyj Ijus. Po pożarze w 1683 roku ostróg przeniesiono w dzisiejsze miejsce, nad rzekę Czułym, gdzie wpada doń Aczynka.

Nowocziernorieczenskij
Osiedle miejskiego typu w rejonie kozulskim.
3954 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, transport kolejowy.
W pobliżu osiedla tajga.

Kozulka
Osiedle miejskiego typu, siedziba rejonu w Kraju Krasnojarskim.
3979 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, drobny przemysł spożywczy.

Krasnojarsk
Miasto nad Jenisejem, w Sajanach, stolica Kraju Krasnojarskiego.
7 rejonów miejskich.
880 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –17, kwiecień 1, lipiec 18, październik 1
4098 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunku na: Aczyńsk-Moskwę, Tajszet-Władywostok, Diwnogorsk (miasto w aglomeracji Krasnojarska, na południe od metropolii).
Stacje kolejowe w mieście: Krasnojarsk, Bugacz, Jenisej, Złobino, Bazaicha, Krasnojarskije Stołby.
W mieście kursują tramwaje i trolejbusy. Metro jest w trakcie budowy. Na Jeniseju port rzeczny. W pobliżu miasta lotnisko.
Gospodarka. Bardzo ważny ośrodek przemysłowy Rosji. Produkcja ciężkich maszyn elektrycznych, leśnych, stocznia rzeczna, produkcja telewizorów. Przemysł chemiczny: kauczuk syntetyczny, opony, chemia farmaceutyczna. Hutnictwo aluminium i metali kolorowych, w tym złota. Przemysł celulozowo-papierniczy, spożywczy, meblowy, materiałów budowlanych (w tym cementu).
Nauka. Filia syberyjskiego oddziału Rosyjskiej Akademii Nauk z instytutami: fizyki, chemii, technologii chemicznej i leśno-drzewny. Syberyjsko-Dalekowschodni Oddział Rosyjskiej Akademii Sztuki, uniwersytet, uniwersytet rolniczy, Akademia Metali Kolorowych i Złota. Akademia Lotnictwa i Kosmonautyki. I wiele przeróżnych instytutów.
Atrakcje. Park Narodowy Stołby leży tuż obok miasta, a chronione w nim monumentalne granitowo-sjenitowe ostańce skalne zaczynają się już w Krasnojarsku, niemal na wschodnim brzegu Jeniseju. PN Stołby powstał w 1925 r. Obejmuje 47 tys. ha, z czego zwiedzać można ok. 1,5 tys. Ostańce, wysokości do stu metrów nad poziom gruntu, mają fantazyjne nieraz kształty. W parku jest około 80 grup ostańców. Cały teren porasta tajga jodłowa. To miejsce jest znane w całym świecie, zwłaszcza wśród miłośników wspinania się po skałkach.
Kultura: teatry dramatyczny, opery i baletu, komedii muzycznej, młodego widza, lalek, filharmonia. Dwie galerie wystawowe. Mieszkanie-muzeum P.A. Krasikowa, dom-muzeum malarza Władimira I. Surikowa, Muzeum sztuki im. Surikowa.
Architektura: Baszta na Górze Karaulnoj na miejscu starego ostroga. Cerkiew Pokrowska 1785 r., Cerkiew Błagowieszczeńska 1804 r., przykłady dawnej syberyjskiej architektury drewnianej, kantory kupieckie z początku XX wieku.
Zbiornik Krasnojarski, długi na ok. 350 km, zaczyna się już w Diwnogorsku, mieście za południowymi granicami Krasnojarska, zbudowanym specjalnie dla potrzeb obsługi tej drugiej co do wielkości (6100 MW) rosyjskiej hydroelektrowni (po Brackiej na Angarze). Tama wysokości 125 m utworzyła na Jeniseju zbiornik o powierzchni 2150 km kwadratowych i pojemności 73 kilometrów sześciennych wody.
Historia. Powstał w 1628 roku jako ostróg Krasnyj Jar dla ochrony przez koczownikami, którzy napadali osadników biorąc w jasyr mieszkańców. Z drugiej strony była to baza wypadowa dla poszerzania rosyjskiej władzy nad Syberią. Rozwój miasta zaczął się w 1735 roku, kiedy przez krasnojarski ostróg przeprowadzono trakt syberyjski. W 1756 roku kupiec Własiewski założył tu pierwszą hutę w Sajanach. Potem powstały następne. W XIX wieku Krasnojarsk był jednym z centrów (obok Omska) Kozaków Syberyjskich. Na przełomie XIX i XX wieku miasto i całe Sajany przezywały gorączkę złota. Większość dzisiejszych zakładów powstało jeszcze przed wojną. Do nich dołączyły te ewakuowane podczas wojny z Europy. W 1934 roku Krasnojarsk został stolicą Kraju Krasnojarskiego, sięgającego od Tuwy (formalnie niepodległej, faktycznie marionetkowej komunistycznej republiki, po wojnie bezceremonialnie włączonej do ZSRR) po Morze Arktyczne.

Awatar użytkownika
Gollum
User
Posty: 1081
Rejestracja: 28 lip 2012, o 09:23
Lokalizacja: Lublin

Re: Kolej Transsyberyjska

Post autor: Gollum » 7 mar 2013, o 22:21

Ujar
Miasto na przedgórzu Sajanu Wschodniego nad rzeką Ujarka (dopływ Jeniseju), siedziba rejonu.
15 tys. mieszkańców – w 1959 było 21,6 tys.
4229 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunku na: Krasnojarsk-Moskwę, Tajszet-Władywostok, Sajanskij-Abakan-Nowokuźnieck.
Gospodarka. Mleczarnia, piekarnia, rzeźnia, tartak, produkcja materiałów ogniotrwałych i asfaltu. W rejonie wydobycie miki. Jest używana w elektronice jako izolator, przy produkcji gumy, papieru przemysłowego, tapet ściennych, tworzyw sztucznych, lakierów, ceramiki, przezroczystych okienek wziernikowych do pieców, jako posypka do papy czy surowiec do otrzymywania litu.
Atrakcje. W rejonie, we wsi Olgino jest drewniana cerkiew z początku XX wieku.
Historia. Założony w 1760 roku jako stacja pocztowa Ujarskaja. W XIX wieku osiedlili się tu koloniści z Łotwy, Ukrainy, Powołża i okolic Orła. Gdy w 1897 roku przeprowadzono kolej, miejscowość przemianowano na Olgino. W 1906 roku kolejna zmiana nazwy, na Kliukwiennaja, od nazwiska głównego inżyniera. Tu kończył się ponad tysiąckilometrowy odcinek kolei strzeżony przez polską Dywizję Syberyjską, wspomagającą Kołczaka (początek w Nowosybirsku, wówczas Nowonikołajewsku). Tu też polska dywizja skapitulowała, gdy Korpus Czechosłowacki, główna siła Kołczaka, zaczął się dogadywać z bolszewikami. Prawa miejskie w 1944 roku. W 1973 roku powrót do nieco zmienionej pierwotnej nazwy.

Zaoziornyj
Miasto na stokach Sajanu Wschodniego nad rzeką Barga (dopływ Jeniseju), stolica rejonu rybińskiego (!).
14 tys. mieszkańców – gigantyczny ubytek mieszkańców; w 1959 roku było ich 34,7 tys.
4263 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Mleczarnia, piekarnia, cegielnia, elewator zbożowy. W pobliżu kopalnie węgla i Krasnojarska Elektrownia Rejonowa nr 2. W rejonie złoża węgla i miki.
Historia. Założony w 1776 roku jako Troicko-Zaoziornaja Słoboda, której mieszkańcy trudnili się wydobyciem miki. W 1934 roku zmiana nazwy na Zaoziornyj i nadanie praw osiedla miejskiego typu. Prawa miejskie od 1948 roku.

Kansk
Miasto nad rzeką Kan w Kańskim Lasostepie w Kraju Krasnojarskim.
107 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –20, kwiecień 1, lipiec 19, październik 0.
4344 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka: przemysł celulozowo-papierniczy, drzewny, meblowy, biochemiczny, spożywczy (produkcja napojów spirytusowych).
Kultura: teatr dramatyczny, muzeum regionalne.
Atrakcje. 14 stanowisk archeologicznych ze śladami po ludziach epoki kamiennej.
Historia. Założony w 1628 roku jako Ostrożek Kański – nawet nie ostróg! Miejsce to leży 43 km od dzisiejszego Kańska. Dziś jest tu wieś Komarowka. W 1640 roku ostróg przeniesiono w dzisiejsze miejsce. W 1717 roku do Kańska przybyli pierwsi osadnicy. W XVIII i XIX wieku rola Kańska stopniowo rosła, w miarę jak przez miasto przechodziły najpierw trakt, potem kolej Transsyberyjska. Ale i tak w końcu XIX wieku spora cześć mieszkańców miasta zajmowała się rolnictwem i hodowlą. A latem wielu chodziło na poszukiwanie złota. Z bardzo dobrym zresztą skutkiem; na początku XX wieku kańscy mieszczanie byli bardzo zamożni. Do tego stopnia, że mogli sobie pozwolić na przekupienie zarządu kolei, by warsztaty kolejowe były zbudowane nie u nich, lecz w sąsiednim Iłańskim.

Iłanskij
Miasto nad rzeką Iłanka w Kańskim Lasostepie, w Kraju Krasnojarskim.
17 tys. mieszkańców.
4376 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Produkcja elementów żelbetowych, szwalnia, tartak, remont taboru kolejowego. W okolicy wydobycie węgla brunatnego.
Atrakcje. Muzeum w starej lokomotywowni, park ze sztucznym jeziorem (nie jest to zalew, ale wykopana niecka).
Historia. Założony w 1645 roku. Ale rozwój zaczął się dopiero z chwilą przeprowadzenia przez miasto najpierw traktu, a potem kolei. Ale najwięcej Iłanskij zawdzięcza mieszkańcom odległego o 32 km Kańska. Tamtejsi mieszczanie, wzbogaceni na poszukiwaniu i handlu złotem, stali się tak wpływowi, że przekupili zarządzających budową kolei, by ci wszelkie warsztaty umieścili wszędzie, byle nie w ich mieście. No to ci umieścili je w sąsiednim Iłańskim...

Niżnyj Ingasz
Osiedle miejskiego typu, stolica rejonu w Kraju Krasnojarskim.
4405 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, drobny przemysł spożywczy.

Niżnaja Pojma
Osiedle miejskiego typu w rejonie niżnieingaszskim nad rzeką Reszety.
4452 km Kolei Transsyberyjskiej – stacja się nazywa Reszoty
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunku na: Krasnojarsk-Moskwę, Tajszet-Władywostok, Karabuła.
Przemysł spożywczy, produkcja materiałów budowlanych.

Biriusinsk
Dzielnica Tajszetu, miasta rejonowego na Płaskowyżu Biriusińskim w obwodzie irkuckim.
Czas: + 5 godzin do moskiewskiego.
11 tys. mieszkańców.
4503 km Kolei Transsyberyjskiej. Stacja nazywa się Rzeszoty.
Gospodarka. Przemysłowe przedmieście Tajszetu, wielki kombinat drzewny, produkcja alkoholu metylowego i drożdży paszowych.
Historia. Nie wiadomo, kiedy założony. W każdym razie do nadania praw miejskich w 1967 roku miejscowość nazywała się Sujeticha.

Tajszet
Maisto rejonowe w południowo-zachodniej części Płaskowyżu Biriusińskiego w obwodzie irkuckim, nad rzeką Biriusa. Jego dzielnicą jest Biriusińsk.
40 tys. mieszkańców.
4515 km Kolei Transsyberyjskiej.
Jeden z najważniejszych węzłów kolejowych Rosji a z pewnością najważniejszy węzeł kolejowy Syberii. To jedyne miejsce w Rosji, którego w żaden sposób nie da się ominąć, jadąc z Europy na Daleki Wschód.
Na rzece Biriusa jest port.
Gospodarka. Produkcja pił, zakład wzbogacania rud aluminium, mebli, podkładów kolejowych (i ich impregnacja).
W rejonie m. in. złoża rudy tantalu.
Atrakcje. Pomniki, m. in. czołg (wojenny), lokomotywa (kolei) i pamięci więźniów gułagów. W mieście można spotkać starą, tradycyjną drewnianą zabudowę.
Historia. Powstał w 1897 roku i z chwilą przeprowadzenia przez miasto Kolei Transsyberyjskiej stopniowo nabierał znaczenia, którego kulminacja przypadła z chwilą oddania zaczynającej się właśnie tu Bajkalsko-Amurskiej Magistrali Kolejowej (BAM). Jeszcze przed wojną Tajszet był centrum sporego okręgu gułagów. A od 1940 roku na tajszeckiej stacji mieściło się centrum Jużłągu, a potem Tajszetłagu, zespołu obozów pracy. Więźniem Tajszetłagu był m. in. św. Siergiej Józefowicz Skworcow. Tajszet to w języku Ketów (rdzennych mieszkańców tych okolic) znaczy zimna rzeka.

Ałzamaj
Maisto w Sajanie Wschodnim, nad rzeką Toporok (dopływ Biriusy) w rejonie niżnieudińskim.
8 tys. mieszkańców.
4586 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Kombinat drzewny, zakłady remontowe. W pobliżu miasta duże zręby.
Historia. Nie wiadomo, kiedy powstał. Był wsią. W 1955 roku otrzymał prawa miejskie.

Niżnieudińsk
Miasto rejonowe nad rz. Uda. Rzeka ta w dolnym biegu nazywa się Czuna, wpada do Tasiejewy, dopływu Angary.
43 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –20, kwiecień 1, lipiec 19, październik 0.
4679 km Kolei Transsyberyjskiej – połowa długości trasy!
Gospodarka. Zakład przetwórstwa wydobywanej w okolicach miki. Tartaki, zakład produkujący baraki kontenerowe, browar, mleczarnia, rzeźnia, produkcja konserw.
W rejonie złoża węgla, złota, srebra, cynku, ołowiu, manganu, molibdenu, miedzi, żelaza, kwarcytu.
Atrakcje. 18 km w dół Udy, na rzece potężny Wodospad Ukowski. Niewysoki, 20 m, ale potężny; Uda niesie wszak dużo wody. 75 km w górę Udy, na południe od miasta, 460 m (!) ponad poziomem rzeki znajdują się Jaskinie Niżnieudińskie. W mieście cerkiew Nikolska.
Historia. Założony w 1648 roku przez Kozaków jako Pokrowskij Gorodok. Rok później założono tu ostróżek, w 1664 roku przebudowany na ostróg. W 1783 roku otrzymał prawa miejskie. Przez długie lata był centrum handlowym. Handlowano tu złotem, żywnością, odzieżą, sprzętem łowieckim i skórami.

Tułun
Miasto rejonowe nad rzeką Ija (dopływ Angary)
52 tys. mieszkańców
4795 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Duży ośrodek przemysłu drzewnego i odkrywkowego wydobycia węgla brunatnego – w okolicy duże odkrywki. Huta szkła, zakład hydrolizy, zakłady remontowe. Gorzelnia, rzeźnia, produkcja konserw.
Atrakcje. Muzeum historyczno-rewolucyjne.
Historia. Założony w 2 połowie XVIII wieku. W XIX wieku była to wieś przy trakcie syberyjskim. Z chwilą zbudowania kolei stał się znaczącym centrum handlowym. W 1927 roku otrzymał prawa miejskie.

Kujtun
Osiedle miejskiego typu, stolica rejonu w obwodzie irkuckim.
4874 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Zima
Miasto na północnych stokach Sajanu Wschodniego nad Oką, dopływem Angary, w pobliżu (nieco poniżej) miejsca, gdzie wpada do niej dopływ Zima.
35 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –23, kwiecień 1, lipiec 18, październik –1.
4934 km Kolei Transsyberyjskiej.
Stacja stykowa zasilania prądem zmiennym (na zachód) i stałym (na wschód). Zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Gospodarka. Ośrodek przemysłu drzewnego; tartaki, zakład ekstrakcji kalafonii, terpentyny itp., lokomotywownia, produkcja żelazobetonu, cegielnia. W rejonie złoża m. in. węgla, soli i gazu.
Atrakcje. Muzeum regionalne. Białokamienna Cerkiew Świętego Mikołaja z 1884 roku. W rejonie tradycyjne zagrody syberyjskie, nawet z XIX wieku, zwłaszcza we wsiach Buria i Kimiltiej.
Historia. Założona w 1743 roku jako wieś Stara Zima. W 1898 roku powstała stacja kolejowa na budowanej Kolei Transsyberyjskiej. Od 1915 roku rozwija się przemysł leśny, powstaje więc osiedle robotnicze.

Załari
Osiedle miejskiego typu, stolica rejonu w obwodzie irkuckim
4989 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, roboty leśne (zręby).

Kutulik
Osiedle miejskiego typu, stolica rejonu Ałarskiego – dawnego Ust`-Ordyńskiego Buriackiego Okręgu Autonomicznego.
5021 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, prace leśne (wycinka)

Czeremchowo
Miasto rejonowe w obwodzie irkuckim, w pobliżu Angary (tym bliżej, że sięga tu „macka” Zbiornika Brackiego.
70 tys. mieszkańców.
5055 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Ośrodek górniczy w Zagłębiu Irkuckim, wydobycie węgla kamiennego metodą odkrywkową. Są 2 odkrywki i 3 fabryki obrabiające. Budowa ciężkich maszyn, aparatury radiowej, celulozowo-papierniczy, chemiczny, meblowy, rzeźnia, piekarnia, produkcja napojów bezalkoholowych.
Nauka. Filia Uniwersytetu Irkuckiego.
Atrakcje. Teatr dramatyczny, Nikołajewska cerkiew w leżącej w rejonie wsi Gołumiet`.
Historia. Założone w 1772 roku jako wieś Czeremchowo przy stacji pocztowej na trakcie syberyjskim. Pierwsza kopalnia węgla powstała w 1896 roku. Po przeciągnięciu torów Kolei Transsyberyjskiej liczba kopalni szybko rosła. Wraz z nimi przybywało osiedli przykopalnianych. W 1906 roku było ich aż 89 (!).

Usolie-Sibirskoje
Miasto na brzegu Angary, przy cofce najdłuższej odnogi Zbiornika Brackiego, w miejscu, gdzie do Angary wpada rz. Kitoj, siedziba rejonu usolskiego.
102 tys. mieszkańców.
5118 km Kolei Transsyberyjskiej.
W mieście kursują autobusy, tramwaje, na Angarze jest port.
Gospodarka. Największy w Rosji zakład produkujący sól metodą podciśnieniową. Fabryki chemiczne produkujące z soli, przemysł drzewny, zapałczany, mat. budowlanych, lekki, spożywczy.
Nauka. Filia irkuckiego instytutu politechnicznego.
Atrakcje. We wsi Tielma Cerkiew Kazańska, nad rzeką Biełaja liczne stanowiska archeologiczne człowieka pierwotnego od epoki paleolitu poprzez neolit i epokę brązu po epokę żelaza. Na brzegu Angary uzdrowiska balneologiczne, borowinowe. 40 km od miasta leży Nowoje Usolie, wielki ośrodek uzdrowiskowy.
Historia. Założone w 1669 roku jako wieś Usolie przy kopalni soli. W XIX wieku było miejscem zesłań powstańców styczniowych. W 1925 roku otrzymało prawa miejskie, a w 1940 roku zmieniono nazwę na Usolie-Sibirskoje.

Angarsk
Miasto w aglomeracji Irkucka nad Angarą, siedziba rejonu.
260 tys. mieszkańców.
5145 km Kolei Transsyberyjskiej.
Stacje w obrębie miasta: Suchowskaja, Kitoj.
W mieście kursują autobusy, tramwaje. Port na Angarze.
Gospodarka. Wielki ośrodek petrochemiczny – ponad 10 rafinerii i innych zakładów przetwarzających ropę tłoczona rurociągami z zachodniej Syberii. Produkcja i przetwórstwo mas plastycznych, a poza tym elektromechaniczny, drzewny, budowlany i spożywczy.
Nauka. Filia irkuckiego instytutu politechnicznego.
Atrakcje. Muzeum Zegarów (ponad 700 eksponatów), teatr.
Historia. Miasto założone w 1948 roku jako typowe miasto przemysłowe, w obrębie okręgu irkucko-czeremchowskiego.

Irkuck
Miasto przy ujściu Irkutu do Angary. A dzięki zaporze na Angarze tworzącej sztuczne jezioro, łączące się z Bajkałem, ma połączenie żeglugowe z tym jeziorem.
590 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –21, kwiecień 1, lipiec 17, październik 0.
5185 km Kolei Transsyberyjskiej.
Stacje kolejowe w obrębie miasta: Irkuck-Pasażerski (tu zatrzymują się pociągi transsyberyjskie), Irkuck-Sortirowocznyj (Manewrowy), Batariejnaja, Wojennyj Gorodok, Kaja.
W mieście kursują tramwaje, trolejbusy i autobusy. Dwa porty: na Nagarze i Zalewie Irkuckim. W pobliżu lotnisko międzynarodowe.
Gospodarka. Budowa ciężkich maszyn, obrabiarek, wierteł do kopalni złota i diamentów, wały Kardana, produkcja elementów radioelektronicznych z miki, rozwinięty także przemysł lekki i spożywczy.
Nauka. Irkuckie Centrum Naukowe: 9 instytutów Syberyjskiego Oddziału Rosyjskiej Akademii nauk, instytut geografii, instytut limnologii (nauki o jeziorach). Uniwersytet założony w 1918 roku przez admirała Kołczaka, uniwersytety medyczny, pedagogiczny, języków obcych i techniczny, akademie ekonomiczna, rolnicza. Wyższa szkoła milicji, wyższa szkoła lotniczo-techniczna im. Tupolewa, instytut transportu kolejowego, filia moskiewskiego instytutu inżynierów lotnictwa cywilnego.
Antrakcie. Stare, drewniane centrum miasta zostało wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO). Spasska Cerkiew, najstarsza na wschodniej Syberii, z 1706 roku, Sobór Bogojawleński z 1718 roku, Monastyr Znamieński (założony w 1689 roku, ale budynki z drugiej połowy XVIII wieku), Cerkiew Troicka 1763 r. Biały Dom (dom Sybirakowa).
W pobliżu miasta Muzeum Narodów Przyangarza ze skansenem - jednym z największych w Rosji. Wśród eksponatów m. in. baszta i cerkiew z ostroga Ilimskiego, drewniana syberyjska zagroda z XIX wieku, Malowidła naskalne 6-3 tysiąclecie p.n.e., zebrane w Kamiennych Wysp na Nagarze. We wsiach w pobliżu miasta liczne cerkwie z XVIII-XIX wieku, we wsi Urik grób jednego z przywódców dekabrystów Nikity M. Murawiowa.
Kultura: teatry dramatyczny akademicki, muzyczny, młodego widza, lalek, dramatu narodowego, Pielgrzymów. Filharmonia, cyrk. Muzea: regionalne, historii miasta, sztuki (z obrazami m. in. Riepina, Ajwazowskiego i Surikowa), muzeum-pomnik lodołamacza „Angara”. Zespół pomników „Dekabryści w Irkucku”.
Historia. Założony w 1661 roku przez grupę rosyjskich odkrywców na czele w bojarzynem (synem bojara) Jakowem Pochabowem jako niewielka, drewniana twierdza (ostróg). Powstała na wysokim, nie zalewanym przez wodę przylądku w miejscu, gdzie do Angary wpada rzeka Uszakowka (dziś nazywa się Idoj – w Rosji nawet rzekom zmieniano nazwy, że wystarczy wspomnieć Jaik, który nazywa się od kilku wieków Ural oraz leżący na trasie transsyberyjskiej Iman, który jest Bolszą Ussurką). Dzięki dobrej lokalizacji Irkuck szybko się rozwijał. W 1675 roku przez ostróg przejeżdżał rosyjski poseł na dwór chińskiego cesarza Nikołaj Spafarin. I pisał, że obok ostroga było ponad 40 kozackich zagród, a miejsce było żyzne. W 1682 roku Irkuck został siedzibą województwa (instytucji wojskowej, nie administracyjnej), a w 1686 roku otrzymał prawa miejskie.
W Irkucku krzyżowała się znaczna część szlaków wschodniej Syberii. W latach 1803-1822 Irkuck był stolicą największej w historii Rosji jednostki administracyjnej, generał-gubernatorstwa syberyjskiego, obejmującego wschodnią Syberię, Daleki Wschód, Czukotkę i Alaskę.
Irkuck był centrum zsyłek groźniejszych więźniów politycznych. We wsiach w okolicach Irkucka po odbyciu kary osiedlono dekabrystów, którzy nie zostali skazani na śmierć. Tu także zsyłano polskich powstańców, głównie styczniowych.
Dzięki zsyłkom (ale nie tylko) Irkuck niemal od początku był poważnym ośrodkiem naukowym, choć jako takiej instytucji długo nie było. Tu pracował uczeń Łomonosowa, znany w świecie technolog szkła K. G. Laksman. W 1851 roku w Irkucku powstał oddział syberyjski Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego. Ale prawdziwy rozkwit irkuckiej nauki – co przyznają nawet niechętni Polakom Rosjanie – zaczął się po Powstaniu Styczniowym, gdy zesłano tu m. in. Benedykta Dybowskiego, Aleksandra Czekanowskiego i Jana Czerskiego, polskich geografów i biologów. Potem tu pracował inny wybitny badacz Syberii W. A. Obruczew. Tu stanął pierwszy we wschodniej Syberii teleskop, zakupiony w 1909 roku w Niemczech za pieniądze z subskrypcji. W czasach stalinowskich w Irkucku było więzienie Krasnyj Korpus, dla więźniów politycznych.

Szelechow
Miasto nad rz. Irkut, na południowy zachód od Irkucka, praktycznie w aglomeracji Irkucka.
50 tys. mieszkańców.
5205 km Kolei Transsyberyjskiej – nazwa stacji – Gonczarowo.
Gospodarka. Produkcja kabli, elementów żelazobetonowych, zakład przetwórstwa aluminium, dużo zakładów remontowych, tartak, wypalanie wapna, szwalnia.
Historia. Powstał w 1956 roku jako osiedle towarzyszące budowanemu zakładowi przetwórstwa aluminium. Prawa miejskie otrzymał w 1962 roku. Nazwa na cześć rosyjskiego kupca i podróżnika Grigorija Szelechowa, który odkrył Alaskę i dopłynął aż do Kalifornii.

Kułtuk
Wieś na południowo-zachodnim krańcu Bajkału, na północ od Sludanki.
5300 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy – Tu odchodzi kolej ze Sludanki do Bajkału, która miała być częścią kolei okołobajkalskiej. Zbudowano tylko południowy odcinek, od Bajkału (miasto u wypływu Angary z Bajkału) do delty Selengi koło Ułan Ude. Do Kolei Transsyberyjskiej nie włączono tylko krótkiego odcinka, Kułtuk-Bajkał.
Węzeł drogowy; tu odchodzi trasa na zachód, na Mondy, gdzie jest przejście z Mongolią. Droga ta jest też trasa wypadową w Sajany Wschodnie, m. in. do Tunkińskiego Parku Narodowego i Arszanu z klasztorem buddyjskim.
Gospodarka. Port na Bajkale, rzeźnia.
Atrakcje. Muzeum (jednoizbowe) kolei Bajkał-Sludanka. I koniecznie trzeba się przejechać pociągiem do Bajkału. Trasa prowadzi wzdłuż brzegu jeziora. Tory zbudowano na niemal pionowych stokach spadających do wód Bajkału skał. Z jednej strony pionowa skała, z drugiej – przepaść zakończona wodami Bajkału. Przy tych atrakcjach wspominana wielokrotnie tajga jest mizerną zachętą do zatrzymania się w Kułtuku...
Historia. Zbudowany w 1647 roku jako ostróg wzniesiony przez oddział Iwana Pocharowa. To najstarsza miejscowość nad Bajkałem. 24 czerwca 1866 roku w Kułtuku wybuchło Powstanie Zabajkalskie, wzniecone przez zesłanych tu i w okolicy powstańców styczniowych. Niestety, z 11 tysięcy zesłanych na wschodnią Syberię powstańców, do walki przyłączyło się zaledwie ok. 700. Dowodzili Narcyz Celiński i Gustaw Szaramowicz. Powstanie trwało cztery dni. 28 czerwca pod Miszychą powstańcy zostali rozbici. Zginęło ok. trzystu powstańców. Pozostali próbowali ucieczki do Chin, ale zostali schwytani przez Kozaków. Wszystkim znacznie zaostrzono wyroki katorżnicze, a siedmiu przywódców rozstrzelano w Irkucku.

Sludanka
Miasto na samym południowo-zachodnim krańcu Bajkału.
20 tys. mieszkańców.
5311 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy: pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Irkuck (Moskwę) Bajkał, Ułan-Ude (Władywostok).
Gospodarka. Wydobycie białego marmuru. Produkcja surowca do wyrobu cementu (z kawałków tegoż marmuru), produkcja konserw rybnych. W przeszłości (do lat 60.) wydobycie i częściowe przetwórstwo flogopitu, odmiany miki używanej m. in. w elektronice oraz apatytów. Były tak dobrej jakości, że jako jedyne w Rosji były używane w jubilerstwie. Obie kopalnie (podziemne, nie odkrywkowe) już zamknięto.
Port na Bajkale.
Atrakcje. Pierwsze w Rosji prywatne muzeum minerałów „Samocwiety Bajkała”, liczące ponad 3 tys. eksponatów.
Budynek stacji Kolei Transsyberyjskiej zbudowany z litych bloków marmuru. To prawdopodobnie jedyny na świecie całkowicie marmurowy dworzec.
Baza wypadową w góry Chamar-Daban, m.in. na szczyt Pik Czerskiego (2090 m n.p.m.). Mekka poszukiwaczy minerałów. Można tu znaleźć apatyty, mikę, spinele (szlachetne odmiany), diopsydy. Wydobywa się je nielegalnie w podziemnych wyrobiskach zamkniętych kopalni (niebezpieczeństwo zawalenia się chodnika, uduszenia itp.), albo półlegalnie z kamieniołomów (za flaszkę i parę dolarów dla szefa). W pobliżu tajga syberyjska.
Historia. Miasto założone w 1902 roku jako stacja Kolei Okołobajkalskiej.

Bajkalsk
Miasto na południowym brzegu Bajkału.
15 tys. mieszkańców.
5352 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Wielki kombinat celulozowo-papierniczy, główny truciciel wód Bajkału.
Atrakcje. Duży ośrodek narciarski, w pobliżu rozciąga się tajga. No i oczywiście jezioro Bajkał.
Historia. Założony w 1961 roku wraz z budową wspomnianego kombinatu celulozowego.

Tanchoj
Miasto na południowym brzegu Bajkału w rejonie kabańskim w Republice Buriacji.
5420 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Rolnictwo, port na Bajkale.
Atrakcje. Muzeum przyrodnicze Bajkału i Syberii. Eksponaty można spotkać „na żywo” w jeziorze i pobliskiej tajdze.
Historia. Założony w 1903 roku jako zimowa przystań dla promów-lodołamaczy kursujących po Bajkale, wczesną wiosną, gdy jezioro jeszcze jest skute lodem, ale jest on już na tyle cienki, że nie mogą po nim bezpiecznie jeździć samochody.

Babuszkin
Miasto na południowym brzegu Bajkału w rejonie kabańskim w Buriacji.
7 tys. mieszkańców.
5477 km Kolei Transsyberyjskiej – stacja Mysowaja.
Gospodarka. Ważna stacja przeładunkowa drewna spławianego tu Bajkałem i tu ładowanego na pociągi, m. in. do Bajkalska.
Historia. Miasto założone w 1892 roku jako stacja pocztowa na trasie do Mongolii i Chin wzdłuż doliny Selengi. Prawa miejskie jako Mysowsk otrzymał w 1902 roku. W 1941 roku miasto przemianowano na Babuszkin na cześć rewolucjonisty Iwana Babuszkina, rozstrzelanego tu w 1906 roku. Miejscowi jednak od zawsze używają starej nazwy Mysowaja.

Ułan-Ude
Stolica Republiki Buriacji, miasto nad Selengą.
390 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –27, kwiecień 1, lipiec 19, październik –1.
5641 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi pociągów.
Węzeł kolejowy: pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Irkuck (Moskwę), Czytę (Władywostok), Nauszki (Ułan-Bator, Pekin).
Port na Selendze, w mieście kursują autobusy i tramwaje.
Gospodarka. Wielka huta szkła, zakłady lotnicze, produkcja wagonów, stocznia rzeczna, przemysł spożywczy, tartak.
Nauka. Buriackie centrum Syberyjskiego oddziału Rosyjskiej Akademii Nauk z instytutami badawczymi geochemicznym, biologicznych substancji czynnych medycyny indotybetańskiej. Instytuty pedagogiczny, rolniczy, technologiczny i kultury.
23 km od Ułan-Ude, w Iwołdze Górnej znajduje się Dacan Iwołgiński, centrum rosyjskiego lamaizmu – Koło Poznania Przynoszące Szczęście i Pełną Radość, świątynia i klasztor buddyjski, siedziba Chambo-lamy zwierzchnika lamaizmu rosyjskiego. To jeden z najcenniejszych zabytków w Rosji.
Muzea:
- historii Buriacji: unikalny „Atlas Medycyny Tybetańskiej”, eksponaty ze wschodniej Syberii i całej wschodniej Azji, od Tajlandii po Japonię.
- Sztuki im. Sampiłowa: zbiory malarstwa, rzemiosła buriackiego oraz sztuki buddyjskiej.
- etnograficzne narodów Zabajkala: potężny skansen z działami: Buriatów Przedbajkalskich, Buriatów Zabajkalskich, Ewenków, Staroobrzędowców, staroruski, miejski (życie w XIX-wiecznym Wierchnieudińsku) i archeologiczny (epoki kamienne, Hunowie, ludy tureckie).
- przyrody Buriacji.
- geologiczne.
Architektura: Sobór Hodegetrii z 1714 roku, najstarszy murowany budynek Buriacji, cerkiew Troicka (pocz. XIX wieku), hale targowe z I połowy XIX wieku.
Kultura: teatry opery i baletu, dramatyczne (buriacki i rosyjski), lalkowy. Filharmonia.
Historia. Założone w 166 roku jako Udinskoje, zimowisko kozackie u ujścia rz. Uda do Selengi i miejsce zbierania jasaku (daniny w naturze, tu głównie futer) od Ewenków i Buriatów. W 1698 roku zbudowano ostróg i nazwano Wierchnieudinsk. Od 1690 roku administracyjne centrum zachodniego Zabajkala. Miasto rozwinęło się po budowie Kolei Transsyberyjskiej i jego odgałęzienia do Mongolii i Chin. Pod koniec XIX wieku było tu jedno z największych we wschodniej Azji centrów handlowych; tamtejsze jarmarki miały obrót 2 miliony ówczesnych rubli.
Gdy zaczęły się pogłoski o budowie Kolei Transsyberyjskiej, rada Wierchnieudińska zrobiła wszystko, by tory przeprowadzono zostały przez ich miasto. Udało się. Pierwszy pociąg został przywitany ogromną fetą. W 1920 roku była tu stolica komunistycznej Republiki Dalekowschodniej, sięgającej od Bajkału po Pacyfik. Był to twór iluzoryczny, by nie rzec, że nieistniejący; w okolicy wciąż grasowały oddziały czechosłowackie, wojska Kołczaka, nad Pacyfikiem byli Japończycy, sami Buriaci niechętnie patrzyli na komunistów. W 1934 roku miasto nazwano Ułan-Ude (Czerwona Uda po buriacku). W czasach stalinowskich było tu centrum Jużłagu, potem przeniesionego do Tajszetu.

Zaigrajewo
Wieś nad rz. Brianką, na wschód od Ułan-Ude, w Buriacji.
5698 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Pietrowsk-Zabajkalski
Miasto na przełączy pomiędzy pasmami Zagański Chrebiet i Cagan-Churtej w Górach Jabłonowych, w wąskiej dolinie rzeki Baliaga i jej dopływu Mykryrta, w Kraju Zabajkalskim.
Czas: + 6 godzin od czasu moskiewskiego.
23 tys. mieszkańców.
5784 km Kolei Transsyberyjskiej. Zmiana lokomotyw i brygad obsługi pociągów.
Gospodarka. Huta, huta szkła, tartak, zakład meblowy, zakład mięsny, mleczarnia, piekarnia.
Atrakcje. Muzeum Dekabrystów w odbudowanym według archiwalnych planów domu księżnej Trubeckiej (książę Trubecki był jednym z przywódców). Na cmentarzu groby dekabrysty I. I. Gorbaczewskiego i A. G. Murawiowej, żony Nikity Murawiowa, jednego z przywódców. W pobliżu tajga syberyjska.
Historia. Miasto powstało w 1789 roku jako Pietrowskij Zawod, osiedle przyfabryczne robotników huty żelaza i odlewni żeliwa. Tu w latach 1830-39 odbywali katorgę przewiezieni z Czyty nie skazani na śmierć dekabryści.
W 1926 roku otrzymał prawa miejskie i nową nazwę – Pietrowsk-Zabajkalski.

Nowopawłowka
Osiedle miejskiego typu nad rz. Chiłok (dopływ Selengi) w rejonie pietrowskozabajkalskim Kraju Zabajkalskiego.
5828 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Ośrodek górniczy – wydobycie węgla z zawartością germanu, rzadkiego pierwiastka używanego w elektronice i do produkcji specjalnych rodzajów szkła, a być może będzie miał znaczenie medyczne – wpływa na powstrzymanie raka.

Bada
Wieś nad rz. Chiłok w obwodzie chiłockim Kraju Zabajkalskim.
5883 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, tartak.
W pobliżu tajga.

Chiłok
Miasto rejonowe nad rz. Chiłok w Górach Jabłonowych w Kraju Zabajkalskim.
11 tys. mieszkańców.
5934 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Tartak, drobne zakłady spożywcze, w rejonie złoża m. in. węgla brunatnego oraz rzadkich metali.
Atrakcje. W rejonie, koło wsi Gyrszełun stanowisko archeologiczne z okresu paleolitu. A obok miasta – tajga.
Historia. Założony w 1895 roku jako wieś przystacyjna na budowanej Kolei Transsyberyjskiej. Prawa miejskie otrzymał w 1951 roku.

Mogzon
Osiedle miejskiego typu nad rz. Chiłok w miejscu, gdzie wpada dopływ Chila, w rejonie chiłockim Kraju zabajkalskiego.
6054 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Czyta
Miasto u ujścia Czytinki do Ingody, dopływu Szyłki (po połączeniu z Arguniem tworzy Amur), w Paśmie Czerskiego, jednego z pasm Gór Jabłonowych, stolica Kraju Zabajkalskiego.
308 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń – 27, kwiecień 0, lipiec 18, październik –2.
6198 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Stacje kolejowe w mieście: Czyta-1, Czyta-2 (tu zatrzymują się pociągi transsyberyjskie), Czernowskaja, Kadała, Antypicha.
W mieście kursują autobusy i trolejbusy.
Gospodarka. Budowa maszyn, samochodów, obrabiarek, mebli, rozbudowany przemysł lekki: skórzany, przetwórstwo wełny, spożywczy. W mieście jest kopalnia węgla brunatnego.
Nauka. Instytut zasobów przyrodniczych oddziału syberyjskiego Rosyjskiej Akademii Nauk, filia Akademii Ekonomicznej w Irkucku, filia chabarowskiego Instytutu Transportu Kolejowego i nowosybirskiego Uniwersytetu Handlowego.
Atrakcje. Drewniany budynek poczty, Cerkiew Dekabrystów (drewniana cerkiew Michała Archanioła z 1771 roku).
Kultura: teatry dramatyczny i lalkowy, filharmonia, muzea regionalne, sztuki i dekabrystów.
7 km na północ od Czyty leży Ugdan, uzdrowisko borowinowe.
Historia. Powstała w 1653 roku jako zimowisko założone przez oddział kozaków i podróżnika Piotra Beketowa. W 1675 roku powstało tu pierwsze osiedle Słoboda. W 1699 roku zbudowano tu Czytyjski Ostróg. Tu zesłano dekabrystów (potem przeniesiono ich do Pietrowska-Zabajkalskiego).
W XIX wieku w Czycie mieściły się władze Kozaków Zabajkalskich. Po zbudowaniu w 1900 roku Kolei Transsyberyjskiej czyta szybko stała się ośrodkiem przemysłowym Zabajkala. W latach 1920-22 stolica (po Ułan-Ude) Republiki Dalekowschodniej. A od 1 marca 2008 roku – stolica Kraju Zabajkalskiego, utworzonego z obwodu czytyńskiego i Agińskiego Buriacko-
Mongolskiego Okręgu Narodowościowego (enklawy w obwodzie).

Darasun
Osiedle miejskiego typu nad Ingodą w rejonie karymskim Kraju Zabajkalskiego.
6264 km Kolei Transsyberyjskiej.
Popularne uzdrowisko klimatyczne wśród lasów sosnowych.

Karymskoje
Osiedle miejskiego typu nad Ingodą, siedziba rejonu karymskiego.
6295 km Kolei Transsyberyjskiej. Za miastem kolej rozwidla się – odchodzi odnoga do Harbinu i Korei.
Rolnictwo, przedsiębiorstwa transportowe.

Szyłka
Miasto rejonowe nad Szyłką w Kraju Zabajkalskim.
15 tys. mieszkańców.
6444 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Fabryka konserw, zakład tłuszczowy, piekarnia, produkcja elementów żelbetowych. W rejonie złoża m. in. złota, molibdenu, metali ziem rzadkich itp.
Atrakcje. W pobliżu miasta leży Szywanda (Królewski Napój po buriacku), znane i cenione uzdrowisko balneologiczne, istniejące od 1899 roku.
Historia. W połowie XVIII wieku była tu mała osada kozacka. Prawa miejskie od 1951 roku.

Priiskowyj
Osiedle miejskiego typu u ujścia Nerczy do Szyłki, faktycznie przedmieście Nerczyńska leżącego po drugiej stronie ujścia Nerczy.
6489 km Kolei Transsyberyjskiej.
Historia. Pobliski Nerczyńsk powstał w 1654 jako ośrodek handlu futrami i twierdza. Tu w 1689 Rosja i Chiny podpisały pierwszy traktat graniczny. Prawa miejskie Nerczyńsk ma od 1696 roku. Od 1826 do 1956 roku kolonia katorżnicza, gdzie więziono m. in. dekabrystów, polskich powstańców i radzieckich więźniów politycznych.

Czernyszewsk
Osiedle miejskiego typu przy połączeniu rzek Agita i Aleur, na południowych stokach Gór Jabłonowych.
6587 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Czytę (Moskwę), Mogoczę (Władywostok) i Bukaczaczę.
Gospodarka. Przedsiębiorstwa transportowe, produkcja materiałów budowlanych.
Atrakcje. Tajga syberyjska, ciągnąca się aż po Swobodnyj. Począwszy od tej stacji lepiej się zbyt daleko nie zapuszczać w las; to już królestwo tygrysa! Co prawda ten największy kot jest już tak wielką rzadkością, że zobaczenie go w lesie jest wielką sensacją, ale lepiej nie kusić losu...

Żirekien
Osiedle miejskiego typu nad rzeką Aleur w rejonie czernyszewskim.
6633 km Kolei Transsyberyjskiej.
W pobliżu osiedla kopalnia wolframu i molibdenu.

Aksionowo-Ziłowskoje
Osiedle miejskiego typu w rejonie czernyszewskim Kraju Zabajkalskiego.
6670 km Kolei Transsyberyjskiej.
W maju 1920 roku na tej stacji japońscy interwenci w palenisku parowozu spalili trzech bolszewików.

Ksieniewka
Osiedle miejskiego typu nad rzeką Czarny Urium, dopływem Cziornej, wpadającej do Szyłki, w mogoczyńskim rejonie Kraju Zabajkalskiego.
6799 km Kolei Transsyberyjskiej.
Na tej stacji w 1994 roku zakończono elektryfikację Kolei Transsyberyjskiej.

Mogocza
Miasto nad rz. Amazar (dopływ Amuru) w miejscu, gdzie wpada doń rz. Mogocza, na przedgórzu Gór Amazarskich pomiędzy Górami Jabłonowymi a Pasmem Stanowym.
15 tys. mieszkańców.
6906 km Kolei Transsyberyjskiej.
Ośrodek transportu kolejowego.
Historia. Powstała w 1910 roku jako stacja przy budowie kolei i lokalne centrum wydobycia złota. Po ewenkijsku mogocza to znaczy „złota dolina”.

Amazar
Osiedle miejskiego typu nad rz. Amazar, dopływem Amuru (wpada doń po połączeniu Szyłki z Arguniem) w rejonie mogoczyńskim Kraju Zabajkalskiego.
7004 km Kolei Transsyberyjskiej.
Atrakcje. Stacja w Amazarze – według strony internetowej Kolei Transsyberyjskiej to centrum „kolejowego żebractwa”, cokolwiek miałoby to znaczyć. Potwierdzają to niektóre polskie strony – Amazar to szczyt nędzy! Ale według innych jest to całkiem normalne (jak na rosyjskie warunki) miasteczko. A w pobliżu oczywiście tajga z tygrysami...
Historia. Status osiedla miejskiego typu uzyskał w 1938 roku.

Jerofiej Pawłowicz
Osiedle miejskiego typu nad rz. Urka (dopływ Amuru) w rejonie skoworodyńskim obwodu Amurskiego.
7111 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Gospodarka. Zakład naprawy wagonów.
Historia. Status osiedla miejskiego typu otrzymał w 1934 roku. Nazwa pochodzi od Jerofieja Pawłowicza Chabarowa, rosyjskiego kupca, który z czasem został wodzem kozaków i zdobył dla Rosji ziemie nad Amurem.

Tachtamygda
Osiedle miejskiego typu nad rz. Małyj Oldoj, wpadającej do Amuru, w rejonie skoworodyńskim.
7267 km Kolei Transsyberyjskiej.
Osiedle powstało w 1933 roku podczas budowy drugiego toru na Kolei Transsyberyjskiej. Znajduje się tu ciężkie więzienie, znane w świecie z okrutnego traktowania osadzonych. A jak każde miejsce w Rosji, gdzie pełno jest ludzi w mundurach – turysta powinien Tachtamygdę omijać z daleka. We własnym interesie; by się osobiście nie przekonać, jak strażnicy traktują więźniów...

Skoworodino
Miasto rejonowe nad rz. Bolszoj Newer, dopływem Amuru, w obwodzie amurskim.
12 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –31, kwiecień –1, lipiec 19, październik -4
7306 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Węzeł kolejowy: pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Czytę (Moskwę), Biełogorsk (Władywostok), Tyndę (BAM).
W mieście znajduje się stacja hydrologiczna oraz laboratoria stacji badania wiecznej marzłości w Tyndzie.
Gospodarka. Zakłady kolejowe obsługujące BAM.
Historia. Powstało w 1908 roku jako wieś Zmiejnyj. Zaraz zmieniono nazwę na Newer-1, a w 1911 roku na Ruchłowo. Prawa miejskie zdobyło w 1927 roku. W 1938 roku zmieniono nazwę na Skoworodino na cześć poległego tutaj w walce z interwentami komunisty A. N. Skoworodina.

Magadaczi
Osiedle miejskiego typu nad rzeką Magadaczi, siedziba rejonu.
7494 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Produkcja materiałów budowlanych.
Teren wojskowy, więc lepiej to miejsce omijać z daleka. Czytaj – nie wysiadać na tej stacji, a gdy pociąg się zatrzymuje, wszelkie aparaty fotograficzne i kamery głęboko schować. Do końca ZSRR mieściła się tu brygada powietrzno-manewrowa – czyli siły bardzo szybkiego reagowania, do wykonania błyskawicznego desantu na tyłach wroga. Dziś na tamtejszym lotnisku mogą lądować samoloty cywilne. Ale wciąż więcej jest maszyn wojskowych. I kto wie, może znów powróciły siły szybkiego reagowania.

Uszumun
Osiedle miejskiego typu w rejonie magadaczyńskim.
7602 km Kolei Transsyberyjskiej.
Tartak.

Szymanowsk
Miasto na Równinie Amursko-Zejskiej, w górnym biegu rzeki Piera, dopływu Amuru, siedziba rejonu w obwodzie amurskim.
24 tys. mieszkańców.
7723 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Produkcja prasowanych i kutych części zamiennych do remontu maszyn drogowych i budowlanych. Produkcja materiałów budowlanych, tartak, mleczarnia, piekarnia.
Historia. Powstał w 1910 roku jako przystacyjne osiedle Piera. W 1912 roku zmieniono nazwę na Gondatti, w 1920 na Władimiro-Szymanowskaja (na cześć rozstrzelanego w 1918 roku w Błagowieszczeńsku komunisty Władymira Szymanowskiego). W 1950 roku dostał prawa miejskie i nową nazwę – Szymanowsk. Intensywny rozwój przypadł na czas budowy BAM – Szymanowsk był wówczas ważną bazą produkcyjną.

Swobodnyj
Miasto nad Zeją na Równinie Amursko-Zejskiej, siedziba władz rejonu.
70 tys. mieszkańców.
7807 km Kolei Transsyberyjskiej.
Port na Zei.
Gospodarka. Baza remontowa żeglugi rzecznej, centrum wydobycia złota, produkcja części zamiennych do samochodów i pociągów, odlewów metalowych, elementów żelbetowych, zakład silikatowy.
Atrakcje. Lepiej to miasto omijać szerokim łukiem (patrz Magadaczi) – to wielka baza wojskowa, jedna z największych na Syberii, z wyrzutniami rakiet balistycznych z głowicami jądrowymi. Tuż za miastem znajduje się kosmodrom Swobodnyj. Miał być rozbudowany do gigantycznych rozmiarów jako główny rosyjski kosmodrom (Bajkonur leży w Kazachstanie), ale zabrakło pieniędzy.
Dla Rosjan oraz ludzi o mocnych nerwach i grubym portfelu (aby się wykupić mundurowym) jest muzeum geologiczne przy geologicznej stacji badawczej oraz regionalne. Tu też zbudowano najdłuższą w ZSRR kolejkę dziecięcą. Prawdopodobnie od lat nie działa.
Historia. Założony w 1912 roku jako Aleksiejewsk na cześć carewicza Aleksego. Miasto i stację zbudowano obok zniszczonej dawnej (zbudowanej w 1901 roku) stacji przesiedleńczej Surażewka i mostu na Zei. Zniszczyli je, wraz z fragmentem torów koloniści z powiatu surażskiego w guberni czernihowskiej na Ukrainie, zbuntowani przeciwko trudnym warunkom życia. Aleksiejewsk stał się centrum budowy kolei amurskiej, więc szybko się rozwijał. Do tego port na Zei – miasto szybko stało się jednym z większych ośrodków dalekowschodnich. W latach trzydziestych NKWD urządziło tu swoją bazę budownictwa kolejowego w związku z budową BAM. Kolej budowali oczywiście więźniowie pobliskich łagrów. Tu znajdowało się nie tylko kierownictwo dalekowschodniego działu Kolei Transsyberyjskiej, ale także centrum amurskich łagrów. Jednym z więźniów był Aleksander Sołżenicyn, który swoje przeżycia opisał w „Archipelagu Gułag”.

Seryszewo
Osiedle miejskiego typu, siedziba rejonu
7845 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo, przemysł spożywczy.

Biełogorsk
Miasto nad rzeką Tom (dopływ Zei) w obwodzie amurskim, siedziba władz rejonu.
72 tys. mieszkańców.
7866 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy; pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Skoworodino (Moskwę), Chabarowsk (Władywostok) i Błagowieszczeńsk).
Gospodarka. Ośrodek przemysłu spożywczego; największe na Dalekim wschodzie piekarnie, rzeźnia, produkcja konserw, makaronów, mleczarnia. Oprócz tego zakład meblowy i szwalnia.
Historia. Składa się głównie ze zmian nazw: założony w 1860 roku jako Aleksandrowskoje, w 1913 Aleksandrowka (w międzyczasie, w 1926 roku prawa miejskie), w 1931 roku Krasnopartizansk, w 1936 Kujbyszewka-Wostocznaja, w 1957 roku Biełogorsk.

Jekaterynosławka
Osiedle miejskiego typu nad źródłowym odcinkiem rzeki Iwanowka, stolica rejonu oktiabrskiego (!).
7943 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Potężny elewator zbożowy, przemysł spożywczy.
Historia. Powstała w 1914 roku (prawdopodobnie) jako stacja Jekaterynosławka. W latach trzydziestych zmieniono nazwę na Kaganowicz, ku czci stalinowskiego aparatczyka, Żyda Łazara Kaganowicza, w 1957 roku przywrócono poprzednią nazwę.

Zawityńsk
Miasto w południowej części obwodu amurskiego, siedziba władz rejonu.
20 tys. mieszkańców.
7985 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy, pociągi odjeżdżają w kierunkach na: Skoworodino (Moskwę), Władywostok, Pojarkowo (nad Amurem).
Gospodarka. Zakłady tłuszczowe, produkcja konserw, piekarnia, inkubator, sowchoz pszczelarski.
Historia. Założony w 1906 roku jako Zawitaja. W 1912 roku zbudowano Kolej Transsyberyjską, w 1954 roku nadano prawa miejskie i nazwę Zawityńsk.

Bureja
Osiedle miejskiego typu nad Bureją, siedziba rejonu w obwodzie amurskim.
8030 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy; pociągi odjeżdżają w kierunku na: Skoworodino (Moskwę), Władywostok i Rajczychińsk.
Gospodarka. Rolnictwo, przemysł spożywczy.
Historia. W radzieckich atlasach miejscowość nazywa się Nowoburejskij.

Archara
Osiedle miejskiego typu w Małym Chinganie nad rz. Archara, siedziba rejonu w obwodzie amurskim.
8080 km Kolei Transsyberyjskiej.
Atrakcje. Pomiędzy stacją Archara na Obłuczje pociąg przejeżdża przez najdłuższy dwukilometrowy Tunel Tarmańczuka. W okolicy tajga.
Gospodarka. Rolnictwo, transport kolejowy.

Obuczje
Miasto na zachodnich stokach Małego Chinganu, nad rz. Chingan, w Żydowskim Obwodzie Autonomicznym (w Kraju Chabarowskim), siedziba władz rejonu.
Czas: + 7 godzin do moskiewskiego.
10 tys. mieszkańców.
8190 km Kolei Transsyberyjskiej. Zmiana lokomotyw i brygad obsługi pociągów.
Gospodarka. Mleczarnia, piekarnia, przedsiębiorstwa transportowe.
Historia. Założony w 1909 roku jako przystacyjne osiedle Sołoli. W 1914 roku zmiana nazwy na Obuczje, w 1938 roku prawa miejskie.

Bira
Osiedle miejskiego typu nad rz. Bira w rejonie obłuczeńskim w pn. części Żydowskiego Obwodu Autonomicznego.
8306 km Kolei Transsyberyjskiej.
Przedsiębiorstwa transportu kolejowego.

Birobidżan
Miasto nad Birą w miejscu, gdzie wpada do niej Bidżan, stolica Żydowskiego Obwodu Autonomicznego.
76 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –22, kwiecień 3, lipiec 20, październik 2.
8351 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy: pociągi odjeżdżają na: Moskwę, Władywostok i Leninsk (nad Amurem).
Gospodarka. Duży ośrodek przemysłu tekstylnego, produkcja kombajnów rolniczych (na gąsienicach), zakłady meblowe, produkcja transformatorów wysokich napięć.
Nauka. Instytut pedagogiczny.
Atrakcje. Muzyczny Teatr Żydowski, Filharmonia, ważny międzynarodowy festiwal kultury żydowskiej. Muzea regionalne, sztuki, sztuki współczesnej.
Historia. Założony w 1915 roku jako Tichońkaja. W 1934 roku zmieniono nazwę na Birobidżan (od obu płynących przez miasto rzek) i ustanowiono stolicą Żydowskiego Obwodu Autonomicznego. W 1937 roku otrzymał prawa miejskie. W mieście i okolicach od 1928 roku zaczęli się osiedlać Żydzi z całego ZSRR. W latach trzydziestych byli także zmuszani do tego siłą. Tym sposobem Stalin chciał skoncentrować Żydów w jednym miejscu, do tego na skrajnych peryferiach ZSRR, a przez to skutecznie rozbić ruch syjonistyczny. Żydzi nigdy nie stanowili większości mieszkańców obwodu. Obecnie ich udział wynosi zaledwie 1,2 procenta i wciąż spada. Mimo to obwód zachował status obwodu autonomicznego w ramach Kraju Chabarowskiego.

Smidowicz
Osiedle miejskiego typu na wschodzie obwodu żydowskiego, siedziba władz rejonu.
8422 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Wołoczajewka
Wieś na wschodnich krańcach obwodu żydowskiego w rejonie smidowiczyńskim.
8474 km Kolei Transsyberyjskiej.
Węzeł kolejowy; pociągi odjeżdżają do: Moskwy, Władywostoku i Komsomolska-na-Amurze.
Atrakcje. Memoriał (zespół pomników w radzieckim stylu) „Wołoczajewska Sopka” na miejscu rozbicia w 1922 roku wojsk „białych”, które się broniły na miejscowej górze. To był jeden z ostatnich etapów odzyskiwania Dalekiego Wschodu przez komunistów.

Chabarowsk
Miasto nad Amurem, nieco poniżej ujścia Ussuri, stolica Kraju Chabarowskiego.
620 tys. mieszkańców.
5 rejonów miejskich.
Średnie temperatury: styczeń –22, kwiecień 3, lipiec 21, październik 4.
8523 km Kolei Transsyberyjskiej.
Stacje kolejowe w mieście: Chabarowsk-1 (tu zatrzymują się pociągi transsyberyjskiej), Chabarowsk-2, Amur, Krasnaja Rieczka.
W mieście kursują tramwaje, trolejbusy, autobusy.
Port na Amurze, lotnisko międzynarodowe w pobliżu.
Gospodarka: Stocznia rzeczna, elektromaszynowy (obrabiarki, kable, urządzenia grzewcze), rafineria ropy, farmaceutyczny, budowlany, lekki, spożywczy. Największy ośrodek przemysłowy Dalekiego Wschodu.
Nauka. Instytuty rolniczy oraz wodnych i ekologicznych problemów Rosyjskiej Akademii Nauk, uniwersytet techniczny, instytuty medyczny, farmaceutyczny, pedagogiczny, inżynierii kolejowej, sztuki, kultury, gospodarki narodowej, wychowania fizycznego. Filia moskiewskich uniwersytetów prawniczego i handlowego oraz nowosybirskiego instytutu łączności.
Atrakcje. Eklektyczno-socrealistyczny zespół architektoniczny ulicy Murawiowa-Amurskiego, budowany od końca XIX wieku do epoki stalinowskiej, szkoła kadetów (dziś siedziba okręgu wojskowego), park na Urwisku Amurskim.
Kultura: teatry dramatyczny, komedii muzycznej, młodego widza, filharmonia. Muzea regionalne, sztuki, wojenno-historyczne, archeologiczne, geologiczna.
Historia. Założony w 1858 roku jako Chabarowka, port wojenny na Amurze. Nazwa na cześć Jerofieja Chabarowa, zdobywcy Dalekiego Wschodu. W 1872 roku zbudowano port cywilny a w 1880 roku nadano mu prawa miejskie. Od tego czasu Chabarowka stała się siedzibą władz regionalnych różnych guberni, generał-gubernatorstw, obwodów, krajów itp. W 1893 zmieniono nazwę na Chabarowsk. W 1897 roku miasto połączono koleją z Władywostokiem. Ale z resztą Rosji kolej połączyła Kolej Transsyberyjska dopiero w 1916 roku, gdy zbudowano most kolejowy na Amurze. Chabarowsk od końca XIX wieku był ważnym ośrodkiem handlu, najpierw futrami, potem wszystkim, aż stał się głównym ośrodkiem handlowym Dalekiego Wschodu, dystansując Władywostok.

Pierejasławka
Osiedle miejskiego typu nad rz. Kija, siedziba władz rejonu imienia Łazo. Siergiej Łazo był m. in. dowódcą frontu zabajkalskiego podczas rewolucji, później w wyjątkowo niejasnych okolicznościach zamordowany przez Japończyków lub Białych.
8590 km Kolei Transsyberyjskiej, stacja nazywa się Wierino.
Przemysł spożywczy, rolnictwo.

Chor
Osiedle miejskiego typu w rejonie im. Łazo nad rzeką Chor (dopływ Ussuri).
8603 km Kolei Transsyberyjskiej.
Zakład hydrolizy, produkcja materiałów budowlanych.

Wiaziemskij
Miasto rejonowe w dolinie Ussuri w Kraku Chabarowskim.
17 tys. mieszkańców.
8651 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi.
Gospodarka. Duży ośrodek obróbki drewna, produkcja konserw warzywnych, cegielnia.
Atrakcje. Filia chabarowskiego muzeum regionalnego.
Historia. Założony w 1894 roku jako kolejarskie osiedle przystacyjne.

Bikin
Miasto na południowym krańcu Kraju Chabarowskiego, nad rz. Bikin, w dolinie Ussuri.
17 tys. mieszkańców.
8756 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. duży ośrodek przemysłu drzewnego, zakłady tekstylne i spożywcze. W rejonie rozwinięte pszczelarstwo.
Atrakcje. Muzeum regionalne.
Historia. Powstał w 1885 roku jako Bikońska, stanica kozacka okręgu ussuryjskiego. W 1926 roku zmieniono nazwę na Bikin.

Łuczegorsk
Osiedle miejskiego typu w północnej części Kraju Nadmorskiego, w dolinie Ussuri, siedziba rejonu pożarskiego (od Dymitra Pożarskiego, jednego z przywódców powstania przeciwko Polakom w 1612 roku).
8803 km Kolei Transsyberyjskiej.
Stacja została zelektryfikowana dopiero w 2000 roku.
Gospodarka. Największa na Dalekim Wschodzie państwowa elektrownia regionalna (należąca do władz obwodowych bądź krajowych).

Dalnierieczeńsk
Miasto w dolinie Ussuri, nad rzeką Bolszaja Ussurka, siedziba władz rejonu.
29 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –21, kwiecie 4, lipiec 21, październik 5.
8874 km Kolei Transsyberyjskiej.
Port na Bolszej Ussurce.
Gospodarka. Potężny ośrodek przemysłu drzewnego, m. in. produkcja beczek dla rybaków, a także spożywczego, budowlanego. W rejonie złoża m. in. wolframu. W pobliżu miasta duże źródło wód mineralnych Kisłyj Kliucz.
Atrakcje. Memoriał (zespół pomników) ku czci żołnierzy poległych na Wyspie Damańskiej podczas incydentu ussuryjskiego w 1969 roku. Cerkiew z 1913 roku, budynek firmy handlowej Kunst & Albers z 1908 roku, umocniony garnizon grafa Murawiowa-Amurskiego, muzeum historii miasta.
Historia. Założony w 1894 roku podczas budowy kolei dalekowschodniej Władywostok-Chabarowsk jako Iman (od rzeki Bolszaja Ussurka, która wtedy nazywała się Iman). Prawa miejskie otrzymał w 1917 roku. W 1969 roku w pobliżu toczyły się walki z Chińczykami o Wyspę Damańską na Ussuri. Konflikt ten ma podłoże... polskie. Gdy Breżniew rozważał interwencję w Polsce, by obalić – jak na Węgrzech Nagyego – zbyt liberalnego Gomułkę, który nie dość ostro rozprawił się z uczestnikami wydarzeń 1968 roku, Mao Zedong otwarcie poparł Gomułkę. Interwencja radziecka w Polsce groziła więc nie tylko konfliktem z Zachodem, ale i całkiem realną wojną z Chinami, które po wyprodukowaniu w 1964 roku własnej bomby jądrowej a w 1969 – wodorowej – poczuły się prawdziwym mocarstwem. Oba kraje zaczęły się oskarżać o rewizjonizm. Mao ogłosił, że głównym wrogiem Chin jest ZSRR i zaczął zgłaszać pretensje do całego Kraju Nadmorskiego i części Chabarowskiego. 23 stycznia 1969 niewielkie oddziały chińskie wkroczyły na skutą lodem rzekę. Walki trwały do jesieni. ZSRR rozważał atak rakietowy na chińskie instalacje jądrowe, chodzą plotki o użyciu przez Rosjan dział laserowych, które podobno powstrzymały Chińczyków przez inwazją.
W 1972 roku, za jednym pociągnięciem pióra zmieniono nazwę i rzece na Bolszaja Ussurka i miastu na Dalnierieczeńsk.

Liesozawodsk
Miasto u zbiegu rzek Ułache i Daubiche, tworzących Ussuri siedziba władz rejonu.
44 tys. mieszkańców.
8938 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi pasażerskiej. Stacja nazywa się Rużino.
Gospodarka. Duży ośrodek przemysłu drzewnego. Oprócz tego przemysł spożywczy i tekstylny.
Atrakcje. Na południowy wschód od miasta znajduje się uzdrowisko Szmakowka. Na jeziorach Łobińcewo, Gonczarowo i Małoje można podziwiać kwitnące lotosy i dalekowschodnie ptactwo wodne. W pobliżu wulkany błotne Sopka Głazowskaja i Sopka Biezimiannaja. Wulkany błotne zwykle nie mają nic wspólnego z lawowymi. Powstają, gdy sprężony gaz (metan) napotyka na warstwy wodonośne i wypycha do góry wodę. Ta miesza się z ziemią i wypływa jako błoto. Może to też być ostatni etap wulkanizmu, gdy z wnętrza ziemi nie wydobywa się już lawa, lecz gazy. Takowe są w Indonezji, Nowej Zelandii i USA. Te koło Liesozawodska tworzy metan.
W pobliżu miasta dalekowschodnie lasy, pełne egzotycznych gatunków, m. in. żeńszeń.
Historia. Założony w 1938 roku, od razu jako miasto przy budowie drugiej nitki Kolei Transsyberyjskiej przy stacji węzłowej Rużino.

Spassk-Dalnyj
Miasto rejonowe leżące ok. 20 km od jeziora Chanka.
55 tys. mieszkańców.
9048 km Kolei Transsyberyjskiej.
Gospodarka. Jeden z największych w Rosji ośrodków cementowych – od 1908 roku, na bazie złóż wapienia wysokiej jakości. Zbudowano tu trzy cementownie. Zakłady eksperymentalnych konstrukcji mechanicznych, duży ośrodek produkcji materiałów budowlanych, zakłady tekstylne, spożywcze (m. in. produkcja konserw warzywnych), produkcja walonej, produkcja ceramiki artystycznej.
Atrakcje. Jaskinia Spasska – pomnik przyrody, zabytkowe budynki dworca kolejowego i gimnazjum męskiego, pomniki ku czci poległych w wojnach rewolucyjnych i ostatniej.
Historia. Założony w 1886 roku jako wieś Spasskoje w pobliżu stacji Jewgieniewka na kolei ussuryjskiej. W 1908 roku zbudowano pierwszą cementownię, potem kolejne. W 1917 roku zmieniono nazwę na Spassk i nadano prawa miejskie. Po rewolucji w 1922 roku toczyły się tu ciężkie walki pomiędzy bolszewikami a Białymi oraz interwentami japońskimi i amerykańskimi. W 1926 roku do miasta włączono wspomnianą Jewgieniewkę.

Czernigowka
Wieś na południe od j. Chanka, siedziba władz rejonu.
9090 km Kolei Transsyberyjskiej.
Linia zelektryfikowana dopiero w 2001 roku.
Rolnictwo.

Sibircewo
Osiedle miejskiego typu w czernigowskim rejonie, na południe od j. Chanka.
9109 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Michajłowka
Wieś na południe od j. Chanka, siedziba rejonu w Kraju Nadmorskim.
9158 km Kolei Transsyberyjskiej.
Rolnictwo.

Ussuryjsk
Miasto, wbrew nazwie, nie leży nad Ussuri, ale u zbiegu rzek Razdolnaja, Rakowka i Komarowka, które po połączeniu się wpadają do Sulfunu, a ten do zatoki Amurskiej (nie mającej nic wspólnego z Amurem, podobnie jak sąsiednia zatoka Ussuryjska z Ussuri) obok Władywostoku.
155 tys. mieszkańców.
9177 km Kolei Transsyberyjskiej, zmiana lokomotyw i brygad obsługi pociągów.
Gospodarka. Wielkie kombinaty tłuszczowy (tłocznia, produkcja margaryny, mydła), cukrowniczy (cukrownia, rafineria cukru, produkcja drożdży), produkcja wódek gatunkowych z ekstraktami roślin z ussuryjskiej tajgi. Produkcja tlenu technicznego, mebli, zakład tekstylny, obuwniczy. Ussuryjsk to potężne centrum handlu z Chinami. Ale także wielka baza wojskowa.
Nauka. Instytuty rolniczy i pedagogiczny.
Atrakcje. Kamienny żółw symbolizujący długowieczność na grobie pochowanego tu władcy państwa Dżurdżenów. Ten lud przez wiek XII (przed Mongołami) rządził m. in. północnymi Chinami. Na skraju miasta zaczyna się Rezerwat Ussuryjski, chroniący ussuryjską tajgę. Przy granicy rezerwatu – muzeum przyrodnicze tajgi ussuryjskiej. Obok duże obserwatorium astronomiczne.
Kultura: dwa teatry dramatyczne, muzeum regionalne.
Trzeba wszakże pamiętać, że Ussuryjsk to także potężna baza wojskowa, gdzie Rosjanie bardzo niechętnie widzą kręcących się obcokrajowców, zwłaszcza tak „wrogich” państw jak Polska, Węgry czy Estonia.
Historia. Założony w 1866 roku jako wieś Nikolskoje. Zamieszkali tu przesiedleńcy z guberni woroneskiej i astrachańskiej. Gdy zbudowano kolej, powstała stacja Kietricewo i osiedle obok. W 1898 roku obie miejscowości połączyły się jako Nikolsk i dostały prawa miejskie. W 1926 roku zmieniono nazwę na Nikolsk-Ussuryjski, a w 1935 na Woroszyłow, ku czci wyjątkowo nieudolnego (ale za to poddańczo wiernego Stalinowi) marszałka Klimenta Woroszyłowa. W 1957 roku kolejna zmiana, na Ussuryjsk.

Wolno-Nadieżdinskoje
Wieś na północ od Władywostoku, siedziba władz rejonu nadieżdińskiego.
9243 km Kolei Transsyberyjskiej.
Tu swoje dacze ma wielu mieszkańców Władywostoku.

Władywostok
Miasto na Półwyspie Murawiowa-Amurskiego, pomiędzy zatokami Amurską (oblewa zachodni brzeg półwyspu) i Ussuryjską (wschodni). Miasto otacza zatoczkę Złoty Róg na półwyspie. A to wszystko jest częścią Zatoki Piotra Wielkiego na Morzu Japońskim.
610 tys. mieszkańców.
Średnie temperatury: styczeń –14, kwiecień 4, lipiec 18, październik 8.
9289 km Kolei Transsyberyjskiej. Stacja końcowa.
Stacje kolejowe w mieście: Władywostok (tu zatrzymują się pociągi transsyberyjskie), Pierwaja Rieczka, Wtoraja Rieczka, Siedanka, Okieanskaja, Ugolnaja.
W mieście kursują tramwaje, trolejbusy, kolejka linowo-terenowa (funikular, coś w rodzaju kolejki na Gubałówkę czy tramwajów w San Francisco). Duży port morski, lotnisko międzynarodowe.
Gospodarka. Przemysł stoczniowy, produkcja urządzeń dla rybołówstwa, leśnictwa i górnictwa. Ważny ośrodek przetwórstwa ryb i owoców morza (w tym sałaty morskiej).
Nauka. Filia Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego, dalekowschodnie centrum RAN z instytutami pacyficznym, rybołówstwa i oceanografii. Uniwersytet, instytuty technologiczny, handlowy, sztuki, medyczny, akademie morskie, wojskowa i cywilna.
Atrakcje. Oceanarium z okazami zwierząt żyjących w Pacyfiku oraz dalekowschodnich rzekach i jeziorach. Muzea: twierdzy władywostockiej z bateriami nadbrzeżnymi, wojsk ochrony pogranicza, dalekowschodniej żeglugi parowej, floty Pacyfiku, instytutu rybactwa pacyficznego, mineralogiczne, książki, regionalne, galeria malarstwa, dom-muzeum Władimira Arseniewa (ze zbiorami przyrodniczymi), oficera, podróżnika i pisarza, autora m. in. „Dersu Uzała”, muzeum-okręt podwodny S-56.
Ogród botaniczny w pobliżu miasta, zabytkowy dworzec kolejowy z 1912 r. Panorama miasta ze wzgórz (dojazd kolejką funikularową), 26 km od miasta nadmorskie uzdrowisko borowinowe Sadgorod.
Kultura: teatry dramatyczny, młodego widza, lalkowy, filharmonia.
Historia. Teren ten był penetrowany przez rosyjskich żeglarzy w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy tereny te (obwód amurski, Sachalin, Kraj Nadmorski i południowa część Kraju Chabarowskiego) jeszcze należały do Chin. Rosja zajęła je w latach 1858-60. W 1860 roku załoga żaglowca „Mańczżur” w osłoniętej od sztormów i głębokiej zatoce Złoty Róg założyła port wojenny i nazwała go Władywostok. Od razu ruszyła budowa stoczni i twierdzy. W 1871 roku do Władywostoku przeniesiona została z Nikołajewska-na-Amurze główna baza floty pacyficznej (wówczas jeszcze flotylli). W 1879 roku uruchomiono stałą linię żeglugową do Odessy i Petersburga. Rok później, w 1880 roku Władywostok jako miasto został wydzielony jako odrębne wojskowe gubernatorstwo i nadano prawa miejskie. W 1897 roku zbudowano kolej do Chabarowska, a w 1903 roku ruszył pierwszy pociąg do Moskwy po świeżo ukończonej linii transsyberyjskiej. Ale nie tylko wojskiem żył Władywostok. Od końca XIX wieku zaczęły tu powstawać instytucje naukowe, stąd ruszały na morza i w tajgę ekspedycje naukowe. Po rewolucji we Władywostoku wylądowały desanty japoński, amerykański i angielski. Interwentów wyparto dopiero w 1922 roku. Za czasów stalinowskich zesłańcy skazani na najcięższe, kołymskie łagry, jechali pociągiem do Władywostoku, gdzie byli ładowani na statki do Magadanu. Od tego czasu do 1991 roku był miastem zamkniętym dla cudzoziemców. Dziś niby już nie, odwiedza go szczególnie dużo Chińczyków i Japończyków, ale wycieczka po porcie jest tak skalkulowana, by turyści miejsca cumowania floty wojennej zobaczyli po zmroku, czyli nie zobaczyli nic...

Awatar użytkownika
Comen
Jr. Admin
Posty: 8795
Rejestracja: 30 maja 2011, o 00:37
Lokalizacja: Kraków

Re: Kolej Transsyberyjska

Post autor: Comen » 8 mar 2013, o 16:59

Ciekawe zestawienie. Ja w sumie miałbym kiedyś ochotę pozwiedzać Ural, czyli tak gdzieś między Permem a Jekaterynburgiem. Rosyjska wersja Google otwarła stronę na której można pooglądać trochę widoków z trasy, no i uzyskać informacje o najważniejszych punktach na trasie: http://www.google.ru/intl/ru/landing/transsib/en.html
Wydaje mi się, że teraz nowsza odnoga kolei transsyberyjskiej biegnie z Moskwy bezpośrednio na wschód przez Włodzimierz nad Klaźmą i Niżny Nowogród. Chociaż trasa biegnąca przez miasteczka Złotego Pierścienia Rosji też jest z pewnością warta polecenia.
Nie byłem wszędzie, ale mam to na uwadze
A może coś o Szwecji? http://swevirtual.blogspot.com/

Awatar użytkownika
Gollum
User
Posty: 1081
Rejestracja: 28 lip 2012, o 09:23
Lokalizacja: Lublin

Re: Kolej Transsyberyjska

Post autor: Gollum » 24 mar 2013, o 17:38

Każda trasa jest warta polecenia, bo na każdej znadzie sie coś ciekawego. Przecież i Włodzimierz nad Klaźmą i Niżny Nowogród to perełki turystyczne.

Awatar użytkownika
Krzysztof85
User
Posty: 32
Rejestracja: 25 lis 2016, o 17:39
Lokalizacja: Petersburg

Kolej Transsyberyjska

Post autor: Krzysztof85 » 29 lis 2016, o 11:21

Ja jechałem transsibem cztery razy - w 2014 (Moskwa-Ułan Ude) i 2015 r. (Moskwa-Irkuck). Za każdym razem w obie strony i III klasą (plackartnym). Z tej perspektywy mogę powiedzieć, że kolej transsyberyjska, to chyba najbardziej zmitologizowany wycinek rosyjskiej rzeczywistości. Głównie ten stan rzeczy "zawdzięczamy" pisarzom-reportażystom, od których po prostu się wymaga, żeby ich pisanina była ciekawa, fascynująca a przy samym autorze Indiana Jones wyglądał jak harcerz. Druga sprawa, że transsib to zawsze odbicie współczesnej Rosji, więc co innego było zaraz po Pierestrojce, a co innego teraz - inne warunki, inni współpasażerowie podróży, no i innego zachowania można się po nich spodziewać.

Plackartą jeżdżą rodziny z dziećmi, studenci kursują między domem a uczelnią w wielkim mieście, ludzie jeżdżą do pracy... Pić alkoholu nie wolno, oczywiście to martwe prawo (jak każde prawo, które chce zmieniać reguły rządzące życiem, hehe) - ludzie piją pokątnie, aby wagonowa nie widziała, nie ma ostentacji. Każdy kto myśli, że zaraz pojawią się bałałajki, muzyka, wódka i śledzie i że zaraz każdy będzie waszym najlepszym przyjacielem, raczej się srodze zawiedzie. Ludzie chcą spokojnie dojechać, o 23 jest cisza i cały wagon grzecznie kładzie się spać. Jeśli ktoś głośniej rozmawia jest upominany przez wagonową.

Rosjanie są ciekawi świata, zwłaszcza chcą się dowiedzieć, jak są postrzegani w Polsce. Chętnie przysiądą się i kulturalnie porozmawiają. Po jakimś czasie można zaproponować coś mocniejszego, ale powoli, z umiarem, nie rzucać się od razu do "miśków" i robienia zdjęć. Turysta rozbijający się z butelką wódki po wagonie szukając kompanów do picia będzie odebrany po prostu, jako śmieszny. A tym bardziej będzie za takiego uchodził człowiek chodzący po wagonie i nachalnie wpychający wszędzie swój obiektyw. Ten drugi będzie również szybko obłożony towarzyską anatemą ;)

Czy warto pojechać?
Warto - zdecydowanie. Żeby poznać siebie w takich warunkach, popatrzeć za okno na monotonny krajobraz (przez większość czasu prawie nic go nie urozmaica), zapomnieć o istnieniu kalendarza i zegara. No i zobaczyć Bajkał, tory kolejowe biegną dosłownie kilka metrów od jeziora. Lub jak mówią miejscowi Buriaci - "Świętego Morza".

Czy ktoś z Was jechał?

Awatar użytkownika
inanord
User
Posty: 254
Rejestracja: 26 sty 2014, o 20:26
Lokalizacja: Zakopane

Kolej Transsyberyjska

Post autor: inanord » 29 lis 2016, o 17:00

Ja nie jechałam, ale marzy mi się.
A możesz napisać jaki jest orientacyjny koszt, jakie warunki bytowe i czy osoba częściowo niepełnosprawna da sobie radę?

Awatar użytkownika
Krzysztof85
User
Posty: 32
Rejestracja: 25 lis 2016, o 17:39
Lokalizacja: Petersburg

Kolej Transsyberyjska

Post autor: Krzysztof85 » 29 lis 2016, o 18:55

Ceny zależą od pory roku. Przykładowo właśnie patrzę styczeń na głównej stronie kolei rosyjskiej (tutu.ru) pociągi relacji Moskwa - Ułan-Ude (stolica Buriacji). Wychodzi za bilet w plackartnym (III klasa - ta sławna!) 7-10 tyś rubli, z kolei w klasie coupe już 20-25 tysi. Latem jest trochę drożej. Czyli plackarta na polskie złote to 460-640 zł w jedną stronę.

Nie wiem o jakiej konkretnie niepełnosprawności piszesz, ale taka osoba powinna brać pod uwagę raczej dolne kuszetki, bo na górne się wspiąć to już gimnastyka trochę. Poza ty Rosjanie to taki naród jest, że oni bardzo dużą wagę przykładają do potrzeb ludzi wokoło. Zwłaszcza osób starszych, dzieci i niepełnosprawnych. Każdy sam podejdzie i zaproponuje pomoc, jeśli będzie potrzebna.

Awatar użytkownika
gar
Ekspert
Posty: 8120
Rejestracja: 5 sty 2014, o 23:45
Lokalizacja: Śląsk

Kolej Transsyberyjska

Post autor: gar » 29 lis 2016, o 19:07

Mi się taki wyjazd marzył przez dobrych kilka lat, ale z różnych względów (głównie finansowo- czasowych) był poza moim zasięgiem. A od kilku lat z miesiąca na miesiąc coraz mniej mnie ciągnie w tą stronę, a coraz bardziej w inne. Niemniej pomysł miałem taki: ze Śląska na Białoruś (tam kilka dni), potem Moskwa (też kilka dni), dalej koleją nad Bajkał (tam znów kilka dni), następnie do Władywostoku a stamtąd statkiem do Japonii. W kraju kwitnącej wiśni także kilka dni i samolotem do Polski. Plan był, wyliczenia czasowe i finansowe też (lekko miażdżące). I sprawa nigdy nie wyszła poza kwestię planów (nawet w miarę precyzyjnych). Niemniej jednak jest taka opcja, że kiedyś do tego pomysłu wrócę.

Awatar użytkownika
Comen
Jr. Admin
Posty: 8795
Rejestracja: 30 maja 2011, o 00:37
Lokalizacja: Kraków

Kolej Transsyberyjska

Post autor: Comen » 29 lis 2016, o 19:31

Kolej to tylko środek transportu, ludzie którzy nim jadą to chcieliby generalnie szybko dotrzeć z miejsca na miejsce. A mnie by się marzył postój w kilku jak nie kilkunastu mijanych miastach. Sama podróż jest trochę nudna (chyba że trafią się ci imprezowi z bałałajką i wódeczką). Krajobraz tajgi podobny przez setki kilometrów. Czasem jakaś większa rzeka. Jeśli chodzi o miasta to z okien pociągu większość wygląda tak samo. Zazwyczaj oglądamy je od tej gorszej strony, bo przy torach są jakieś magazyny, hangary, fabryki, a w najlepszym wypadku mieszkalne slumsy. Tak że poza architekturą dworców, która akurat w Rosji jest ciekawa to niewiele można zobaczyć po drodze.
Nie byłem wszędzie, ale mam to na uwadze
A może coś o Szwecji? http://swevirtual.blogspot.com/

Awatar użytkownika
Krzysztof85
User
Posty: 32
Rejestracja: 25 lis 2016, o 17:39
Lokalizacja: Petersburg

Kolej Transsyberyjska

Post autor: Krzysztof85 » 30 lis 2016, o 20:50

Podrzucam kilka zdjęć Bajkału zza brudnej szyby okna pociągu :)
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.

Martens8
User
Posty: 17
Rejestracja: 25 maja 2015, o 16:09

Kolej Transsyberyjska

Post autor: Martens8 » 27 gru 2016, o 13:02

Podróż koleją w pierwszej chwili zdaje sie byc dośc atrakcyjna, ale po jakimś czasie robi sie nudno. Zdecydowanie, gdyby były dłuższe postoje na poznanie miejsc i zwiedzanie to polecałbym każdemu, ale tak to przyznam, że troche sie zawiodłem ;)

ODPOWIEDZ