Śląskie: Żory i Pojezierze Palowickie 10 marca 2023

[Comen]

Żory czyli "miasto z ognia". Kilkukrotnie w swojej historii niszczone było przez wielkie pożary. Ostatnim kataklizmem była II wojna światowa. Przez 2 miesiące front stał pod miejscowością a atakująca Armia Czerwona przeszła przez środek starówki zostawiając ruiny i zgliszcza. Zachował się do dzisiejszej pory średniowieczny układ urbanistyczny w kształcie wrzeciona, który łatwo zauważyć na planie miasta, ale duża część domów w tym obszarze to współczesne rekonstrukcje.

Plan Żorów.jpg

Najbardziej autentyczna zabudowa zachowała się w rejonie ulic Szerokiej, Szeptyckiego i Murarskiej.

Murarska.jpg

Żory są jednak obecnie całkiem interesującym celem turystycznym. W sezonie letnim działa tu westernowe miasteczko Twinpigs. Poza sezonem warto odwiedzić oba muzea miejskie. Zapewne bardziej znane jest Muzeum Ognia.

Muzeum Ognia.jpg

Multimedialna wystawa dotycząca wszelakich przejawów związanych z tym żywiołem - od próby wzniecenia przez jaskiniowców po współczesne eksperymenty z termowizją czy samozapłonem rozmaitych substancji.

portret termowizyjny.jpg

Interesujące doświadczenia i łamigłówki. Ciekawy jest sam budynek przypominający płomienie ogniska.

Wnętrze muzeum.jpg

Szkoda tylko że stoi w dość zaniedbanym otoczeniu. Przydałoby się tam kilka ławeczek, może jakiś "ogniowy" ogródek bo te dwa wozy straży, które tam stoją sprawiają wrażenie, że znajdują się tam tylko przez przypadek. Natomiast odkryciem dla mnie było muzeum miejskie z wystawą dotyczącą polskich podróżników. Placówka mieści się w zabytkowej willi dawnego burmistrza Haeringa do której dobudowano całkiem zgrabny współczesny przeszklony aneks.

Willa Haeringa.jpg

Ciekawie zaaranżowana wystawa pokazuje kilka wnętrz historycznych z eksponatami pochodzącymi w wielu przypadkach od tutejszych mieszkańców.

Śląski kredens.jpg

Drugą częścią jest spora i ciekawa kolekcja podróżnicza z eksponatami pochodzącymi z Afryki, Ameryki Pd, Syberii, Chin, Korei czy Afganistanu.

Indianie.jpg

Za 10 zł w pakiecie jest przewodnik, który z pasją opowiada o podróżach jakie przedsięwzięto w celu zakupu rozmaitych przedmiotów użytkowych, np. tradycyjnych instrumentów muzycznych z obszaru Mali.

Eksponaty z muzeum.jpg

O rozmaitych przygodach poszczególnych eksponatów, które przyznać trzeba są całkiem efektowne.

Biżuteria afgańskiej panny młodej.jpg

Przewodnik bez wątpienia jest wartością dodaną tego muzeum w którym niepostrzeżenie minęło mi 2 godziny.

Bronisław Piłsudski.jpg

Przed muzeum stoją pomniczki polskich podróżników Bronisława Piłsudskiego badacza kultury Ajnów (Hokkaido, Kuryle, Sachalin), pisarza i zesłańca Wacława Sieroszewskiego znanego z opisów Syberii i krajów Dalekiego Wschodu oraz Stefanii Zweig urodzonej w Głubczycach pisarki niemieckiej pochodzenia żydowskiego, ocalałej z holokaustu autorki powieści nawiązujących do jej pobytu w Kenii.

Wacław Sieroszewski.jpg

Co ciekawe, wystawa jest efektem pasji kustosza muzeum, natomiast żadna z tych postaci nie była w jakikolwiek sposób związana z Żorami. Nie potrzeba pretekstu by stworzyć całkiem ciekawą ekspozycję i prężny ośrodek publikujący także artykuły naukowe. Podobno jeszcze niedawno Żory były miastem bezrobotnych a dziś sprawiają bardzo pozytywne wrażenie.

Żorswkie Centrum Przesiadkowe.jpg

Od nowoczesnego dworca autobusowego po pieczołowicie odrestaurowane zabytki, np. willę przy ulicy Dworcowej.

Willa na Dworcowej.jpg

Aktualnie prace renowacyjne prowadzone są przy starym cmentarzu, więc niestety nie mogłem wejść i obejrzeć starego krzyża pokutnego. Na rynku przebudowują fontannę a przy okazji odkryli ruiny dawnego ratusza nie w tym miejscu, gdzie go zwyczajowo sytuowano.

Rynek w Żorach.jpg

Ozdobą rynku jest natomiast staroświecka karuzela Żorzanka.

Karuzela.jpg

Jest też sporo elementów małej architektury.

Pomnik Moniuszki.jpg

Maskotki duszka Żorka ustawiono w kilku punktach miasta.

Żorek.jpg

Instalacje związane z rozmaitymi krajami zdobią ronda wokół starówki.

Światowid rondo Litewskie.jpg

Na jednym z rond stoi makieta dawnej bramy miejskiej.

Dolna Brama.jpg

Po drugiej stronie starówki na skwerze oznaczono relikty drugiej bramy. Zabawna parada zwierząt domowych "przejeżdża" chodnikiem pod kościołem farnym św Filipa i Jakuba.

Parada zwierząt domowych.jpg

Kościół św Filipa i Jakuba.jpg

Sam kościół z ciekawym wystrojem, głównie współczesnym, ale nawiązującym do gotyku.

Ołtarz boczny.jpg

W bocznej nawie wystawa monstrancji, w głównym ołtarzu obraz Matki Boskiej Żorskiej.

Ołtarz fary.jpg

Na północ od Żor jest obszar leśny nazywany potocznie "śląskimi Mazurami".

Dzika zatoka.jpg

To ciąg stawów hodowlanych położonych w malowniczym otoczeniu łagodnych wzgórz.

Pojezierze Palowickie staw Łanuch.jpg

Dwóm największym towarzyszą mniejsze zwane stawami łańcuchowymi. W praktyce przypominają trochę naturalną rynnę jeziorną.

Staw Węglornik.jpg

Od pobliskiej wsi zwany jest Pojezierzem Palowickim. Na brzegu jednego ze stawów znajdują się pozostałości dawnej huty Waleska - ceglana wieża tzw. gichta.

Wieża Gichta.jpg

Teren jest dość popularny wśród miejscowych i turystów.

Altana.jpg

Są tu liczne trasy rowerowe oraz do nordic walking, biegnie też niebieski szlak PTTK. Stare aleje.

Aleja dębowa.jpg

Na rozstaju krzyż jakby żywcem przeniesiony gdzieś z Podlasia. Ustawiony tu przez robotników wspomnianej huty jako dziękczynienie za ratunek podczas wielkiej burzy.

Krzyż na wschodnią modłę.jpg

Ładne krajobrazy, choć pewnie jeszcze ciekawiej byłoby tu w innej porze roku niż na przednówku.

Dwór w Palowicach.jpg

We wsi Palowice znajduje się stary dwór obronny oraz drewniany kościół przeniesiony z Leszczyn. Ciekawa architektura z efektowną wolno stojącą dzwonnicą, trochę chyba inspirowana architekturą skandynawską.

Kościół w Palowicach.jpg

I kościółek jest otwarty

Wnętrze kościółka.jpg

Wycieczkę kończę w Woszczycach, dzielnicy Orzesza, gdzie stoi murowany kościół. Ciekawe kamienne figury stoją przy wejściu.

Pod kościołem w Woszczycach.jpg

W ogóle przechadzka po okolicach uwidocznia wiele takich małych obiektów rzeźbiarskich, dziś ładnie odnowionych i pomalowanych na charakterystyczne kontrastowe kolory.

Dwór w Woszczycach.jpg

Obok stoi dwór przekształcony chyba na hotel.

[Adler]

Jakaś wzmianka o Parku Wodnym Aquarion? Zwykły basen z atrakcjami wodnymi, czy coś więcej?

[Comen]

Nie byłem niestety w tamtej okolicy. Na pewno basenowi towarzyszą duże zjeżdżalnie zewnętrzne. To jeszcze jedna turystyczna atrakcja Żorów do spółki z "naturalnym" kąpieliskiem "Śmieszek" i nowo odrestaurowanym pałacem w dzielnicy Baranowice.